ТОЙМ
Шуурган дундах бамбар буюу банкны салбар дахь цар тахлын нөлөө
Улаанбаатар /МОНЦАМЭ/.
1907 дня
Ялалтаар баталгаажсан тусгаар тогтнол
1945 оны 5 дугаар сард Европ тивд дэлхийн II дайны гал унтарч, Ялтын бага хурлаар тохиролцсоны дагуу ЗХУ Японы түрэмгийлэгчдийн эсрэг дайнд оролцохоор болов. Энэ үед БНМАУ холбоотныхоо талд бат зогсож, 1945 оны 8 дугаар сарын 10-ны өдөр Улсын Бага Хурал, Засгийн газраас “Японд дайн зарлах тухай Тунхаглах бичиг”-ийг гаргаснаар Японы эсрэг дайнд нэгдсэн билээ.
1907 дня
Ургац хураалтын урьдчилсан төлөв
Улаанбаатар /МОНЦАМЭ. Улсын хэмжээнд 2020 онд 394.6 мянган га-д үр тариа тарьжээ. Үр тариа дотроо тосны, тэжээлийн ургамал гээд задарна. Тэднийг ач холбогдлоор нь, тарьсан талбайн хэмжээгээр нь авч үзэж болно. Аль ч өнцгөөс нь харсан улаанбуудай онцгой байр суурь эзэлдэг. Улаанбуудайг энэ жил 364 мянган га-д тарьжээ. Улаанбуудайн тарьсан талбай (343 мянга)-г 2019 оныхтой харьцуулж үзвэл 21 мянган га-гаар нэмсэн байна. Тарьсан талбайн хэмжээг нэмсэн тул хураан авах ургац бас өснө. Энэ жил 487 мянга 600 тн улаанбуудай хураан авах урьдчилсан тооцоо гарсан гэж ХХААХҮЯ мэдээлсэн юм. Урьдчилан тооцох нэг хэрэг. Харин хураан авах гэж том ажил бий. 
1908 дня
ТУЖИЙН НАРС МӨХӨХ АЮУЛААС БҮРЭН АВРАГДСАН
Улаанбаатар /МОНЦАМЭ/. Энэхүү байгалийн цогцолборт газар нь ой хээрийн түймэр болон ашиг хонжоо хайсан хүмүүсийн шуналаас болж нэлээдгүй сүйдсэн юм. Тиймдээ ч 2002 онд УИХ-ын 39 дүгээр тогтоолоор улсын тусгай хамгаалалтанд авчээ. Харин сүүлийн жилүүдэд 7500 орчим га талбайд нөхөн сэргээлт хийсний үр дүнд 40-50 хувь нь байгалийнхаа жамаар эргэн сэргэж ургасан байна.
1908 дня
Уулархаг нутгаар цастай 9 дүгээр сар
Улаанбаатар /МОНЦАМЭ. Цаг уурын байгууллагаас 9 дүгээр сарын цаг агаарын урьдчилсан төлөв байдлын тойм мэдээллийг гаргажээ. Тойм мэдээллийн хамт зарим нэг нэр томьёог тайлбарласан байна. Тухайлбал, олон жилийн дундаж (ОЖД) гэдэг нь дэлхийн цаг уурын байгууллагын тодорхойлсноор өнөөдрийн байдлаар 1971-2010 оны хоорондох цаг уурын хэмжигдэхүүний дундаж утгыг илэрхийлэх аж. 
1914 дня
Грек, Туркийн сөргөлдөөн - геополитикийн өрсөлдөөний шинэ талбар
8 дугаар сар бол Эгийн болон Ионийн тэнгисийн амралт сувиллын газрууд сая сая жуулчдаар дүүрэн байдаг үе. Гэтэл энэ жил Критийн наранд шарлагын газруудад цэргийн хөлөг онгоцууд олноор үзэгдэх болж, дэлхийн томоохон сонинуудын тэргүүн нүүрэнд тус бүс нутагт байдал түгшүүртэй болсон тухай мэдээлсээр байна. НАТО-гийн эвслийн гишүүн Турк, Грек хоёр Газрын Дундад тэнгист илэрсэн хийн ордыг булаалцалдан сөргөлдөж, улмаар аялал жуулчлалын оргил үед сөргөлдөөн эрс хурцдан, түүнд бусад улс орнууд татагдан орж эхэллээ. 
1916 дня
Хичээлийн шинэ жилийн нээлт болохгүй
Улаанбаатар /МОНЦАМЭ/. Жил бүрийн 9 дүгээр сарын 1-нд хичээлийн шинэ жилийн нээлт болдог. Бүх шатны сургууль, цэцэрлэг нээлт өргөн хүрээнд олныг хамарсан байдлаар зохион байгуулдаг уламжлалтай. Цар тахал дэлхий нийтээр тархсан. Түүний улмаас улс орон даяар “өндөржүүлсэн бэлэн байдал” зарласан. Засгийн газар 9 дүгээр сарын 15 хүртэл энэ байдлыг сунгасан юм. Энэ нь 2020-2021 оны хичээлийн шинэ жилийн нээлтийг бүх нийтийг хамарсан уламжлалт байдлаар хийхгүй байх нөхцөлийг бүрдүүлжээ. Ирэх сарын 1 буюу маргааш Ерөнхий боловсролын  сургууль (ЕБС), цэцэрлэгүүдийн сургалт эхэлнэ.  Улсын хэмжээнд ерөнхий боловсролын 820 сургууль энэ өдөр хичээлийн шинэ жилийн нээлтгүйгээр үүд хаалгаа нээнэ. 
1916 дня
Казахстанд цөмийн туршилтыг эсэргүүцэх олон улсын өдрийг тэмдэглэж байна
Улаанбаатар /МОНЦАМЭ/. 2009 онд НҮБ-ын Ерөнхий Ассамблейгаас жил бүрийн наймдугаар сарын 29-ний өдрийг  цөмийн туршилтыг эсэргүүцэх олон улсын өдөр болгон тэмдэглэх шийдвэр гаргасан юм. Уг тогтоолыг 29 улс санаачлан НҮБ-ын Ерөнхий Ассамблейгаар батлуулсан түүхтэй. Тэдний нэг нь Казахстан. Тодруулбал, Казахстаны анхны Ерөнхийлөгч Нурсултан Назарбаев үүнд чухал үүрэг гүйцэтгэсэн.
1919 дня
Беларусийн үймээн Украиныг түгшээсэн нь
Беларусьт гэнэт дэгдсэн эсэргүүцлийн хөдөлгөөн нь Оросоос дутахгүйгээр Украиныг түгшээх боллоо. Москватай сөргөлдөж буй Киевийн хувьд Беларусийн төвийг сахисан байр суурь нь тун хэрэгтэй байсан. Донбассын асуудлаарх хэлэлцээний талбар нь Минск болж, Лукашенко украинчуудын дунд хамгийн нэр хүндтэй улстөрчдийн нэг хэвээр байна. Ийм учраас Беларусийн хямрал нь Украины дотоодод өрнөж буй улс төрийн маргаан мэтгэлцээний гол сэдэв болж хувирлаа. 
1919 дня
“Ойрхи Дорнодын Швейцарь” дэлбэрэлтээс дэлбэрэлтийн хооронд
Гурван мянган тонн селитр дэлбэрсний улмаас Бейрут хотын тал хэсэг нь эвдрэн сүйдлээ. “Ойрхи Дорнодын Швейцарь” гэгдэж байсан баян чинээлэг, хөгжин цэцэглэж байсан Ливан улс сүүлийн 15 жилийн дотор дотоодын тэмцэл самуун, авлигад идэгдэн дампуурсныг энэ дэлбэрэлт харуулав.
1919 дня
Б.ГЭРЛЭЭ: ОРЧУУЛГА БОЛ БОДОЖ ЭРГЭЦҮҮЛЭХ ҮЙЛ ЯВЦ
Улаанбаатар /МОНЦАМЭ/. Анх хавтасны зургийг нь үзээд худалдан авах хүсэл огтоос төрөөгүй ч “Норвегийн ой” гэх нэрийг нь үзсэн даруйд өнөөх номыг тэврээд “касс”-руу зүглэсэн юм. Мүракамитай, ярилцлагын минь гол зочин болох орчуулагч Б.Гэрлээтэй ч мөн ингэж л анх учирсан билээ.
1920 дня
Эмийн үнийн дарамт ба хөнгөлөлт
Улаанбаатар /МОНЦАМЭ/. Монгол улсыг 2021-2025 он хөгжүүлэх үндсэн чиглэлийн төсөлд “Эмийн хяналтын агентлаг” байгуулах талаар тусгажээ. УИХ түүнийг хэлэлцэж эхэлсэн нь эмийн үнийн өсөлт ба хөнгөлөлтийг  хөндөн ярих нөхцөлийг бүрдүүлсэн юм. Төсвийн мөнгийг үр ашигтай зарцуулах үүднээс төр дээрх чиглэлийн агентлаг байгуулах нь зөвүү гэсэн гишүүдийн ерөнхий асуултад Эрүүл мэндийн сайд Т. Мөнхсайхан, бүтэц бий болгох зайлшгүй шаарлгатай. Орон тоо бол нэмэгдэнэ. Цалингийн зардалаас илүүтэй эдийн засагт үр дүнгээ өгнө гэсэн утгатай хариулт өгсөн юм. 
1921 дня
The National Interest: Беларусьт чухам юу болж байна вэ?
“Евразийн бүжиг” хийснээрээ Ерөнхийлөгчийн бүрэн эрхийн хугацаагаа дахин нэг удаа сунгах боломжтой гэдэгт Беларусийн удирдагч Александр Лукашенко итгэлтэй байлаа. Гэвч тэрбээр илт алдаж тооцоолсон бөгөөд одоо өөрийнхөө дэглэмийг унахаас хамгаалахын тулд муйхар хүчинд найдлага тавьж байна. 
1927 дня
Улсын төсвийн тодотголын зардлын өсөлт зорилтод бүлгийнхэнд чиглэжээ
Улаанбаатар /МОНЦАМЭ/. УИХ, улсын 2020 оны нэгдсэн  төсөвт тодотгол хийж байна. Улсын төсөвт тодотгол хийх хууль эрх зүйн зохицуулалт бий. Тэр хүрээнд энэ тодотголыг хийж байгаа нь ойлгомжтой. Гэхдээ төсвийн тодотголын үндсэн суурь нь дэлхий нийтэд тарахсан цар тахал гэж ойлгож болно. Улсын 2020 оны нэгдсэн төсвийн төслийг хэлэлцэж баталсан 2019 оны 11 дүгээр сард дэлхий нийт цар тахлын талаар ямар  тохиолдол, ойлголт байсангүй. Энэ оны эхээр цар тахал гарч ирсэн. Түүний тархалтыг хязгаарлах гэж өнөөдрийг хүртэл улс орон бүр өөрийн онцлог, зан байдлаа харгалзан хорио цээр тогтоосоор ирлээ. Монгол улс ч өөрийн онцлогт тохирсон “өндөржүүлсэн бэлэн байдал” зарлаад байгаа билээ. Ийм хязгаарлагдмал хүрээнд бүр төрлийн  үйл ажиллагаа явсан. Энэ нь төсөв баталсан байдлаар бүрдэх боломжийг хязгаарлажээ. Үүнээс гадна төсвөлсөн зардалд тодорхой өөрчлөлт орсон  нь  улсын төсөвийг тодотгох нөхцөлийг бүрдүүлсэн болов уу. 
1927 дня
ИРГЭНШСЭН ХОТООС УМАРДЫН НҮҮДЭЛЧИД ХҮРТЭЛ |Цуврал 3|
Улаанбаатар /МОНЦАМЭ/. Г.Далайбаяр эгч өглөөний 5:30 цагийн үед босно. Гэрээ галлаж, өглөөний унд бэлтгэчихээд мянжигаа саахаар гадагш гарав. Үүрээр шивэрч эхэлсэн бороо саалийн үеэр ч мөн орсоор л байлаа. Ер нь энэ өдөр үргэлжилсэн их бороо орох бололтой. Харин ийм зөөлөн борооноос болж тайгынхны ажил зогсох нь үгүй. Тэд мод түлшээ бэлтгэж, цаагаа саана. Цааг өдөрт 4-5 удаа саадаг байна.
1928 дня
А.Лукашенког явуулахыг барууныхан хүсэхгүй байгаагийн учир
Өнгөрсөн долоо хоногийн баасан гарагт Европын Холбооны гишүүн орнуудын Гадаад хэргийн сайд нар Беларусийн эсрэг хориг арга хэмжээ авахаар тохиролцлоо. Уг хориг нь зөвхөн хувь хүмүүсийн эсрэг чиглэсэн байх бөгөөд өөрөөр хэлбэл, Беларусийн зарим албан тушаалтнуудын хар жагсаалтыг дахин гаргана гэсэн үг. Польшийн Гадаад хэргийн сайд Яцек Чапутович-ийн хэлснээр “хоригийг жирийн ард иргэдийн амьдралд цохилт болгож хувиргахгүйн” үүднээс дээрх шийдвэрийг гаргажээ. Энэ талаар Оросын улс төр судлаач, нийтлэлч Ирина Алкснис-ийн бичсэн нийтлэлийг толилуулъя.  
1928 дня
Хөшөө тийш хөтлөх түүхийн жим балраагүй
Улаанбаатар /МОНЦАМЭ/. Архангай аймгийн Хашаат сумын нутагт буй Хөшөө Цайдам дахь музей нь газрын холоос дурайн харагдана. Энэхүү музей нь Хархорин сумаас зүүн тийш засмал замаар 46 км зайд байх бөгөөд VI-VIII зууны үед Орхоны хөндийг эрхшээж асан Түрэгийн түүхэн дурсгалт газар ажээ.
1929 дня
Ипотекийн зээлийг дахин сунгах уу?
Улаанбаатар /МОНЦАМЭ/. “Эдийн засгийн хүндрэлтэй нөхцөлийн улмаас эргэн төлөлт нь доголдсон хэрэглээний зээлд бүтцийн өөрчлөлт хийж, хугацааг сунгах арга хэмжээг 2020 оны 12 дугаар сарын 31-ний өдрийг дуустал хэрэгжүүлэнэ” гэж Монголбанкны Мөнгөний бодлогын хороо (МБХ) 8 дугаар сарын 7-нд ээлжит бусаар хуралдаж шийдвэр гаргажээ. Төв банк, энэ шийдвэр нь 4 дүгээр сарын 13-ны өдрийн МБХ-ны шийдвэрийн үргэлжлэл хэмээн тайлбарласан байна. Хэрэглээний зээлийн эргэн төлөлтийн хугацааг сунгах анхны шийдвэрийг гаргаснаас хойшхи 4 сарын хугацаанд нийт 76 мянга орчим зээлдэгч 663 тэрбум төгрөгийн зээлийн эргэн төлөлтөд өөрчлөлт оруулжээ. Энэхүү өөрчлөлт  “өрхийн хэрэглээнд үзүүлэх сөрөг нөлөө, зээлдэгчийн санхүүгийн дарамтыг зөөлрүүлж, банкны системийн тогтвортой байдлыг ханган эдийн засгийн уналтыг сааруулахад дэмжлэг болсон” гэж Монголбанкны МБХ дүгнэжээ.
1933 дня
ИРГЭНШСЭН ХОТООС УМАРДЫН НҮҮДЭЛЧИД ХҮРТЭЛ |Цуврал 2|
Улаанбаатар /МОНЦАМЭ/. Хэчнээн гол гаталж, хэдэн гүвээ толгод өнгөрсөн юм бүү мэд. Ямартаа ч Хүнхэр тайгын гүн рүү ороход морио хөтөлж буудаг Пөшдөгийн давааг давсны хойно хориод км мөн л хэцүү бэрх, голын эргийн намган дундуурх замыг туучиж, олон арван жижиг гол горхи гаталж байж наагуур нь уулнаас түрэгдэн бууж ирсэн том цагаан чулуудтай толгойн орой дээр гарвал алсад Өртөн Хярхын |Тувагаар Өртэн Гярх гэж бичдэг| уулс сүндэрлэж байлаа. Энэ бол Монгол орны хамгийн баруун хойд цэгт орших умардын нүүдэлчдийн нутаг мөн.
1934 дня
Залуу гэр бүлд цуврал сургалт зохион байгуулна
Улаанбаатар /МОНЦАМЭ/. Залуу насны, залуусын тухай хүн бүрт ярьж хэлэх зүйл олон бий. Залуу насны тухайд бол хувь хүн дээр гол төлөв наалдаж, өнгөрсөн цаг дээр дурсамж хэлбэрээр гарч ирэх тул энэ чиглэлийг орхино. Цааш нь залуучуудын талаар ярьж хэлэх нь бусдад наалдацтай байх болов уу. Залуучуудын асуудлыг сөхөөр  залуучуудын байгууллагын талаар заавал ярих нь ойлгомжтой болно. 
1935 дня
Национальное информагентство "МОНЦАМЭ" создаст редакцию на корейском языке 21 часа
Монголия и Турция расширяют сотрудничество в области медицины 22 часа
Президент Ухнаагийн Хурэлсух посетит Святой Престол с государственным визитом 24 часа
Президент Монголии посетит Италию с государственным визитом 1 день
Инвестиционный форум "День Монголии" способствует развитию партнерства между Монголией и Японией 1 день
Строительство метро в Улаанбаатаре начнется в 2026 году 1 день
Посольство Монголии в Австралии отметило День национальной гордости 1 день
Министр иностранных дел Монголии приняла Посла Таджикистана Хайрулло Ибодзоду 2 дня
Представителю авиакомпании МИАТ Б.Энхбату присвоено звание “Почетный гражданин” Сеула 2 дня
Академик Содовсурэнгийн Нарангэрэл награжден орденом “Чингис хаан” 2 дня
С.Мунхсух назначен исполнительным директором компании "Оюу Толгой" 3 дня
Инвестиции и финансирование важны для организации COP17 3 дня
Шестнадцатилетние юноши и девушки принесли присягу гражданина Монголии 3 дня
Монголия присоединяется к инициативе по углублению регионального сотрудничества в Центральной Азии 3 дня
Монголия отмечает годовщину провозглашения Республики и принятия Первой Конституции 3 дня
Прозрачность политических партий обсуждалась на Национальной дискуссии 4 дня
Проект по переработке отходов в энергию: приобретено 64% необходимых земельных участков 4 дня
Ежедневно в Улаанбаатар доставляются 2200-4400 тонн полукоксового топлива 4 дня
Монголия будет сотрудничать с провинцией Хэбэй в области переработки сырья животного происхождения 4 дня
Борец вольного стиля Д.Чинзориг завоевал бронзу на XXV летних Сурдлимпийских играх 4 дня
Монгольские дзюдоисты примут участие в турнире “Большого шлема” в Абу-Даби 4 дня
Народному учителю Сэндэнжавын Дуламу присвоено звание Героя Труда Монголии 4 дня
Батмунхийн Батцэцэг обменялась мнениями с вице-министром МИД Южной Кореи 4 дня
На заседании МПК Монголия-Республика Корея обсудили ключевые направления сотрудничества двух стран 4 дня
Вручены сертификаты на объекты культурного наследия Монголии, включенных в список ЮНЕСКО 4 дня
ВВП на одного занятого достиг 6,2 млн тугриков 4 дня
В Токио проходят 12-е Монголо-Японские консультации между государственным и частным секторами 4 дня
Монголия избрана в Комитет всемирного наследия ЮНЕСКО на 2025–2029 годы 4 дня
В Тегеране впервые отметили День национальной гордости Монголии 5 дня
Рабочая группа во главе с заместителем Премьер-министра проинспектировала деятельность свободной зоны "Цагааннуур" 5 дня
Школы могут перейти на дистанционное обучение 5 дня
Борец вольного стиля Н.Эрхэмбаяр завоевал свою третью сурдлимпийскую медаль 5 дня
С.Чулуун: Во времена Чингис хаана единственные два преимущества в мире были в руках кочевников 5 дня
Фильм монгольского режиссёра получил награду на Таллинском кинофестивале 5 дня
Певица из Монголии победила в первом международном вокальном конкурсе “Silk Way Star” 5 дня
В Монголии на этой неделе 5 дня
Премьер-министр Гомбожавын Занданшатар распорядился направить дополнительных врачей-резидентов 6 дня
Международная выставка "Письменность Вечного Синего Неба" проводится в 14-й раз 6 дня
Подписано Соглашение о сотрудничестве со Швейцарской Конфедерацией 6 дня
Более 57,9 тыс. овец экспортировано в Узбекистан 6 дня
Руководство Монголии отдало дань уважения статуе Чингис хаана 8 дня
Монголия отмечает День национальной гордости 8 дня
Академик Содовсурэнгийн Нарангэрэл награжден орденом “Чингис хаан” 8 дня
Подписан Меморандум о сотрудничестве с Министерством финансов России 9 дня
Академик Содовсурэнгийн Нарангэрэл будет награжден орденом “Чингис хаан” 9 дня
Перспективы инвестиционного и торгового сотрудничества обсудили на Первом Монголо-Индонезийском бизнес-форуме 9 дня
Путешествие в удивительный мир фарфора 9 дня
Более 800 детей приняли участие в Национальном форуме “Дети – любовь - будущее” 9 дня
Экопарк "Эмээлт" будет перерабатывать 43,5% животноводческого сырья страны 9 дня
Открылся учебный кабинет для развития клинических навыков 9 дня
Премьер-министр Г.Занданшатар предложил увеличить экспорт монгольского угля в Китай до 100 млн тонн 10 дня
Железнодорожная линия Багахангай-Хунну-сити сократит транспортные заторы в столице 10 дня
Продолжается строительство трансграничной железной дороги Гашуунсухайт-Ганцмод 10 дня
Премьер-министр Монголии встретился с Президентом России 10 дня
Премьер-министр россии: объемы экспорта топлива в Монголию будут увеличены 10 дня
Монголия будет сотрудничать с государствами-членами ШОС в инфраструктурных проектах и гуманитарной сфере 10 дня
Монгольские гиревики завоевали 12 медалей на чемпионате мира 10 дня
Десять тысяч школьников узнали о национальной гордости – медведе Мазаалай 11 дня
Буддийский скульптор Ч.Батзориг прочитал лекцию на тему “Ступа” 11 дня
В Вене состоялась презентация книги “Последние кочевники” 11 дня
Сотрудничество Монголии с международными организациями стало образцовым в регионе 11 дня
Кашемировый бренд “Эвсэг” экспортируется примерно в 10 стран 11 дня
В Монголии проживают 37 тысяч иностранных граждан из 132 стран 11 дня
Горнолыжник Алтанзулын Ариунбат впервые прошел квалификацию на зимние Олимпийские игры 11 дня
Премьер-министр России: Объемы экспорта топлива в Монголию будут увеличены 11 дня
В Монголии стартовала международная волонтёрская программа "Миссия Добро" 11 дня
Премьер-министр Монголии прибыл в Москву для участия в саммите ШОС 12 дня
Пятая тепловая электростанция будет введена в эксплуатацию в 2028 году 12 дня
Г.Занданшатар: Проект "Оюу Толгой" должен основываться на взаимном доверии, справедливости и открытости 12 дня
Даваажаргалын Анударь стала чемпионкой мира по джиу-джисту среди юниоров и молодежи 12 дня
Монголия, г.Улаанбаатар, район Чингэлтэй, улица Б.Жигжиджава-8, Индекс-15160, почтовый ящик-1514, info@montsame.gov.mn
MONTSAME News Agency ©2025