Улаанбаатар, 2024 оны нэгдүгээр сарын 11 /МОНЦАМЭ/. Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ухнаагийн Хүрэлсүх өнөөдөр хөнгөн үйлдвэрийн салбарт үйл ажиллагаа явуулдаг “Булигаар” ХК-д ажиллалаа.

“Булигаар” ХК гутлын дээд биеийн материал үйлдвэрлэл, арьс шир боловсруулалт, гадаад худалдааны чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулдаг. Бод, богийн арьсыг хагас болон гүйцэт боловсруулан олон төрлийн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэж, дотоод, гадаадын зах зээлд борлуулж байна. Боловсруулсан арьсаа 100 гаруй аж ахуйн нэгж, 60 гаруй иргэнд нийлүүлдэг бөгөөд цаашид тоног төхөөрөмжөө шинэчлэн, үйл ажиллагаагаа өргөтгөхөөр төлөвлөжээ.

“Хүнсний хангамж, аюулгүй байдал”, “Тэрбум мод” үндэсний хөдөлгөөний адил арьс, ширний үйлдвэрлэлийн салбарыг бүх талаар далайцтай дэмжих, Нийгмийн даатгалын шимтгэлийг эргэж харах шаардлагатай, ингэвэл кластер хэлбэрээр хөгжих бүрэн боломжтойг Монголын арьс, ширний үйлдвэрлэлийн холбооны гүйцэтгэх захирал Т.Баярсайхан хэллээ.

                    Ерөнхийлөгч Ухнаагийн Хүрэлсүх мөн өдөр “Хос аз”, “MARIS” ХХК-д ажиллав

“Хос аз” ХХК жилд нэг ээлжиндээ 100 мянган хос гутал үйлдвэрлэх хүчин чадалтай. Өдөрт 300 хос гутал зах зээлд нийлүүлдэг. Нийт гутлын 80 хувийг Батлан хамгаалах яам, Цагдаагийн ерөнхий газар, Хил хамгаалах ерөнхий газар зэрэг байгууллагын алба хаагчдын, хөдөлмөр хамгааллын, тусгай зориулалтын гутал эзэлж байна. Үүнээс гадна  эрэгтэй, эмэгтэй, хүүхдийн болон тусгай хэрэгцээний бүх төрлийн гутал үйлдвэрлэдэг. Цар тахлын жилүүдэд тухайн үеийн Засгийн газар аж ахуйн нэгжүүдийн дулаан, цахилгаан, ус зэргийн төлбөрийг төрөөс даах шийдвэр гаргасан нь үйл ажиллагаагаа тасралтгүй явуулах, ажлын байраа хадгалах, улмаар цалингаа нэмэх боломж олгосонд талархаж байдгаа “Хос аз” ХХК-ийн ерөнхий захирал Н.Зоригт хэлэв. Цаашид урт хугацаатай, хүү багатай зээл олгож, татварын бодлогоор тууштай дэмжиж байвал хүчин чадлаа нэмж, дотоодын зах зээлээ бүрэн ханган, улмаар экспортод гаргах боломж байгааг хэллээ.

Арьс, шир бэлтгэл, үйлдвэрлэлийн зээл авсан аж ахуйн нэгжүүд 2022 онд 14 тэрбум гаруй төгрөгөөр түүхий эд, туслах материал худалдан авч, 1.2 тэрбум гаруй төгрөгийн үндсэн хөрөнгө бэлтгэн, хоёр тэрбум гаруй төгрөгийн татвар төлсөн байна. Хүнс, хөдөө аж ахуйн гаралтай түүхий эд боловсруулах зориулалттай, тухайн үйлдвэрийн үндсэн хөрөнгөөр бүртгэгдэх шинэ тоног төхөөрөмжийг импортын барааны гаалийн албан татвараас 2027 оны 01 дүгээр сарын 01-ний өдөр хүртэл 100 хувь хөнгөлсөн. Энэ хөнгөлөлтөд хүнс, хөнгөн үйлдвэрийн салбарын 426 нэр төрлийн тоног төхөөрөмж хамрагдаж байна.

Ноос, ноолуур, арьс шир, мод, модон тавилга, оёмол бүтээгдэхүүн, хувцас, хэвлэл, сав, баглаа боодол, дахин боловсруулах, гоо сайхан, ахуйн химийн чиглэлээр 3,200 гаруй аж ахуйн нэгж, үйлдвэрт 44 орчим мянган хүн ажиллаж байна. Хөнгөн үйлдвэрийн салбарын экспорт 2022 оны жилийн эцсийн байдлаар 508 сая ам. доллар, импорт 703 сая ам. доллар болсон статистик үзүүлэлт гарчээ. Экспортын дийлэнх хувийг нэхмэл, нэхмэлийн бүтээгдэхүүн, тэр дундаа ноолуур эзэлдэг бол модон эдлэл, хэвлэл, цаас, картонон бүтээгдэхүүний экспорт маш бага хувьтай байна.

Хөнгөн үйлдвэрийн салбарт үйл ажиллагаа явуулдаг “Янмал” ХХК-д ажиллалаа

Монгол Улсын хамгийн анхны оймсны үйлдвэрлэгч “Янмал” ХХК  өдөрт 20 мянган хос цэвэр даавуун, ноосон оймс, эдлэл үйлдвэрлэх хүчин чадалтай. Малчдын гар дээрээс түүхий ноос авч, угаах, самнах, ээрэх, будах дамжлагын үйлдвэрүүддээ эцсийн бүтээгдэхүүн болгодог бөгөөд оймсны  зах зээлийн 60 орчим  хувийг хангадаг. Энэ нь жилд есөн сая хос оймс гэсэн үг юм. Мөн 20 орчим улсад бүтээгдэхүүнээ экспортолж байна.

Цар тахлын жилүүдэд тухайн үеийн Засгийн газар аж ахуйн нэгжүүдийн дулаан, цахилгаан, ус зэргийн төлбөрийг төрөөс даах шийдвэр гаргасан нь үйл ажиллагаагаа тасралтгүй явуулах, ажлын байраа хадгалж үлдэхэд томоохон дэмжлэг болсныг “Янмал” ХХК-ийн үүсгэн байгуулагч Д.Лхагважав хэллээ. Цаашид урт хугацаатай, хүү багатай зээл олгож, татварын бодлогоор тууштай дэмжвэл ноос, ноосон бүтээгдэхүүний чиглэлийн аж ахуйн нэгжүүд дотоодын зах зээлээ бүрэн хангаж, экспортоо дорвитой нэмэгдүүлэх боломжтойг хэлэв.

Манай улс жилдээ 30 мянган тонн ноос ашигладаг бөгөөд үлдсэн нь хаягдал болдог. Цаашид ноос бэлтгэх, нийлүүлэх, боловсруулах, эцсийн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэх, борлуулах асуудлыг цогцоор нь шийдэж, ноосоо 100 хувь ашиглах ёстойг Ерөнхийлөгч Ухнаагийн Хүрэлсүх хэллээ. Ингэснээр улсын эдийн засаг сайжирч, ажлын байр олноор бий болох, малчдын ахуй амьдрал дээшлэх гээд олон давуу талтай гэж үзэж байна. Иймээс орчин үеийн дэвшилтэт техник, технологи бүхий томоохон үйлдвэр байгуулах талаар судалж, танилцуулахыг холбогдох сайд нарт чиглэл болгов. Мөн иргэд үндэсний үйлдвэрлэлээ дэмжиж, эх оронч худалдан авалт хийж байхыг уриаллаа.

Хөнгөн үйлдвэрлийн салбарт үзүүлэх дэмжлэг жилээс жилд нэмэгдэж байгаа бөгөөд 2023 онд ноос, ноолуур бэлтгэл, үйлдвэрлэлд гэхэд л 170 орчим тэрбум  төгрөгийн хөрөнгө оруулалтын, эргэлтийн хөрөнгийн зээл олгосон байна.