Торийн түлшийг уран болгон хувиргажээ

ДЭЛХИЙН МЭДЭЭ | ШИНЖЛЭХ УХААН
Жаргал.Д
Jargal.d@montsame.mn
2025-11-06 11:49:56

БЭЭЖИН, 2025 оны арваннэгдүгээр сарын 6 /Kazinform/. Торийн түлшийг цөмийн задрах урвалд ашиглах уран болгон хувиргаж чадсан анхны улс нь Хятад болсон тухай “China Daily” сонинд мэдээлжээ. 


Хятадын ШУА-ийн хэрэглээний физикийн Шанхайн хүрээлэнгийн судлаачид реактор дахь торий-232-аас уран-233 руу нуклидуудыг хувиргах гинжин хэлхээг амжилттай бий болгосныг баталсан протактиниум-233-ийн физикийн үндсэн үзүүлэлтүүдийн талаарх мэдээллийг олж авчээ. 


Туршилтыг Гансү мужийн Минчин хошууны Хуншаган аж үйлдвэрийн цогцолборт байрлах хоёр мегаваттын хүчин чадалтай хайлсан давсны дулаан шингэн түлшний реакторт хийжээ.


Хятадад атомын эрчим хүчний шинэ хүчин чадлууд байнга нэмэгдсээр байгаа боловч импортын уранаас хамааралтай байдгаас шалтгаалан тогтвортой хөгжиж чадахгүй хэвээр байна гэж Шанхайн хэрэглээний физикийн хүрээлэнгийн дэд захирал Чай Сянжөү ярилаа. 


Хятад нь торийн их хэмжээний нөөцтэй тул торийн түлш нь ураны ирээдүйтэй хувилбар гэж үзэж байгааг тус хүрээлэнгийн захирал Дай Жимин онцоллоо.


Тэрбээр нэмж нэмэхдээ, “Торийн түлшээр ажилладаг реакторууд хагас задралд ордог цацраг идэвхт хаягдлыг бага хэмжээгээр үүсгэдэг тул түүнийг дахин боловсруулахад хялбар, мөн сэргээгдэх эрчим хүч, эрчим хүч хадгалах систем, устөрөгчийн үйлдвэрлэл, нүүрс, нефть, байгалийн хийг химийн аргаар боловсруулах технологитой хослуулан хэрэглэх боломжтой” гэжээ.


Мэргэжилтнүүдийн хэлснээр, энэхүү ололт нь торийн түлшний мөчлөг нь техникийн хувьд хэрэгжих боломжтойг баталгаажуулж, хайлсан давсны реакторын судалгаанд эзэлж буй Хятадын тэргүүлэх байр суурийг бэхжүүлж байна.


Холбоотой мэдээ
АРХАНГАЙ: Амьдралын хэв маягийн мэдлэг, хандлагын түвшин хангалттай ч дадал хэвшил болгохгүй байна 8 цаг
АРХАНГАЙ: Дойтын толгойн балгасыг XIII-XIV зууны үед холбогдоно гэж үздэг 8 цаг
ТӨВ: “Алтан намар-2025” үзэсгэлэн худалдааны шилдгүүдээ шалгарууллаа 9 цаг
ӨВӨРХАНГАЙ: Өнөө шөнө аюулт үзэгдлийн хэмжээнд цасаар шуурахыг анхаарууллаа 10 цаг
ӨВӨРХАНГАЙ: Өвлийн идшинд зориулж 1.3 сая толгой мал борлуулна 10 цаг
Дахин боловсруулсан хуванцраар автобусны буудал, явган хүний зам дагуу байрладаг сандлыг хийж байна 11 цаг
ДАРХАН-УУЛ: Аян өрнүүлснээр залилангийн гэмт хэрэг 59.5 хувиар буурчээ 12 цаг
Чөлөөт худалдаа болон эдийн засгийн түншлэлийн хэлэлцээрийн сургалт боллоо 12 цаг
“Ган үзэг-2025” оны тэргүүн наадмын шилдгүүдийг тодруулна 12 цаг
ХДХВ-ийн омгуудын 98 хувийг саармагжуулдаг эсрэг биетийг илрүүлжээ 12 цаг
“Санаэгийн цүнх”-ний захиалга эрс нэмэгджээ 12 цаг
Д.Трамп Хорийн бүлгийн уулзалтад оролцохгүй 12 цаг
ДАРХАН-УУЛ: Малын хөлийн ачааллыг цаг алдалгүй тохируулж чадвал 5-10 жилийн дотор бэлчээрийг сэргээх боломжтой 13 цаг
“Хүнсний хувьсгал”-ын үр дүнд “Монос хүнс” ХК шинэ үйлдвэрээ ашиглалтад оруулжээ 13 цаг
Яармаг орчмын ундны усыг өнөөдөр оройноос хэсэгчлэн хязгаарлана 13 цаг
ЗАВХАН: Нутгийн хойд болон зүүн хэсгээр хамгийн хахир хүйтэн өвөл болдог 13 цаг
ДОРНОГОВЬ: Зураг, шүлэг хоёр 13 цаг
ОРХОН: Эрдэнэт сувиллын цогцолбороос “Ахмадын өдөрлөг” зохион байгууллаа 13 цаг
ФИФА-гийн Энх тайвны шагналыг гардуулна 14 цаг
Petro Matad компанийн хоёр дахь цооногийг ашиглалтад оруулжээ 14 цаг
Фото: Тэргэл Сарыг томоор, тодоор, ойроос 14 цаг
ДАРХАН-УУЛ: “Аялгуунд үлдсэн дурсамж” хөгжмийн зэмсгийн үзэсгэлэн дэглэлээ 14 цаг
ЗАВХАН: Нөмрөг бүргэдийн тархац тоо толгойг судлах шаардлагатай 14 цаг
БАЯНХОНГОР: Ихэнх нутгаар хур тунадастай байна 14 цаг
ӨМНӨГОВЬ: Энэ онд малжуулах төсөлд 50 өрхийг хамруулжээ 14 цаг
Хоёр өдөрт 320 мянган тонн нүүрс арилжив 14 цаг
СЭЛЭНГЭ: Нутгийн зүүн болон өмнөд хэсгээр цас орж шуурна 14 цаг
ДОРНОГОВЬ: Хонины арьс элдэх тоног төхөөрөмж авч бизнесээ өргөжүүлжээ 14 цаг
ДОРНОД: Бэлчээрийн хангамж 50 орчим хувиар илүү байна 14 цаг
ХӨВСГӨЛ: Эртний бичгийн дурсгалуудыг цогц байдлаар анх удаа дэлгэн үзүүлж байна 14 цаг
ДОРНОД: Зүүн бүсийн эдийн засагт ХАА-н салбар чухал нөлөөтэй 15 цаг
ОРХОН: Хог хаягдлын менежментийг сайжруулна 15 цаг
ХӨВСГӨЛ: Мөрөн суманд 10,8 км хатуу хучилттай зам барьж байна 15 цаг
С.Чулуун: Монгол Улс нь Хүннү судалгааны хамгийн том дурсгалт газар юм 15 цаг
БАЯНХОНГОР: Оюуны соёлын гайхамшигт өв Шатар чулуун хөшөө 15 цаг
СҮХБААТАР: Энэ онд хоёр хоршоонд хөнгөлөлттэй зээл олгожээ 15 цаг
Дэлхийн сонгодог, мюзикл бүтээлийг поп оркестртой хослуулан үзэгчдэд хүргэнэ 15 цаг
СЭЛЭНГЭ: Сэлэнгэ худалдааны төвийг нийслэл хотод байгуулна 16 цаг
ӨМНӨГОВЬ: Цас орж эрс хүйтэрнэ 16 цаг
СҮХБААТАР: Уулбаян сумын хүүхдүүдийг шүдний үзлэгт хамруулж байна 16 цаг
Эрт илрүүлэг, оношилгооны төв ашиглалтад орлоо 16 цаг
“Хүнсний хувьсгал”-ын үр дүнд 53 үйлдвэр ашиглалтад оржээ 16 цаг
УВС: Тэс суманд баавгай орж ирснийг тогтоожээ 17 цаг
СҮХБААТАР: Жолооч нар олон цагаар болон хоногоор бензинд дугаарлаж байна 17 цаг
Угаар мэдрэгчээ унтраасан айл өрхүүдэд түлш борлуулахгүй гэжээ 17 цаг
ГОВЬ-АЛТАЙ: Гэрийн номын сангаа танилцуулах видео бичлэгийн уралдаан зарлалаа 17 цаг
“Хянан шалгах түр хороо байгуулах тухай” УИХ-ын тогтоолын төслийг дэмжив 17 цаг
УВС: Сүргээсээ үлдсэн хун шувууг авран хамгаалах арга хэмжээ авчээ 17 цаг
“Калмаеги” хар салхины улмаас олон хүн амиа алджээ 17 цаг
Өнөөдөр 54 вагон АИ-92 шатахуун бууна 17 цаг
Youtube
Технологи ашиглан эрүүл мэндийн эмчилгээ, үйлчилгээг хүн бүрд тэгш хүртээмжтэй хүргэж байна 18 цаг
УВС: Ихэнх нутгаар цас орж байна 18 цаг
Торийн түлшийг уран болгон хувиргажээ 18 цаг
ДОРНОД: Чух нуурт нүүдлийн шувууд олноор ирдэг 18 цаг
Манай улсад хөдөлмөр эрхэлж буй гадаадын иргэд 33.6 хувиар ихэсжээ 18 цаг
"Төв Ази-АНУ" дээд хэмжээний уулзалт өнөөдөр болно 18 цаг
ДОРНОД: “Шинэ хоршоо” хөдөлгөөний хүрээнд 1245 малчин зээлийн батлан даалтад хамрагджээ 18 цаг
Токиогийн кино наадмын дээд шагналыг Палестины кино хүртжээ 18 цаг
“Хасын хүлэгүүд” Зүүн Азийн супер лигийн гурав дахь ялалтаа байгуулав 19 цаг
Японд баавгайн дайралттай тэмцэхэд цэргүүдийг дайчилжээ 19 цаг
СЭЛЭНГЭ: Гандуу, хуурайшилт ихтэй, хадлан тэжээлийн гарц муутай зэрэг шалтгаанаар нөөцөд өвс бэлтгээгүй 19 цаг
ХАМАС дахин нэг хүний цогцсыг шилжүүлэн өгчээ 19 цаг
1940 оноос хойших 6 дахь хүйтэн сар 10 дугаар сард тохиожээ 19 цаг
“Карабах” тэнцэж, “Кайрат” хожигдов 19 цаг
Монгол Улс олон улсын аялал жуулчлалын үзэсгэлэнд оролцож байна 20 цаг
Чөлөөт бөхийн шигшээ багийнхан АНУ-ыг зорилоо 20 цаг
Д.Трампын засаг захиргаа нислэгийг цөөрүүлэхийг тушаажээ 20 цаг
Тив алгасагч Minuteman III баллистик пуужинг туршжээ 20 цаг
Аж ахуйн нэгжүүд 162 мянган тонн мах экспортлох нөөцтэй байна 20 цаг
Улсын хэмжээнд зургаан сая орчим мал отроор өвөлжинө 21 цаг
Монгол Улс, Улаанбаатар хот, Чингэлтэй дүүрэг, Б.Жигжиджавын гудамж-8, Индекс-15160, Ш/х-1514, info@montsame.gov.mn
Мэдээллийн МОНЦАМЭ агентлаг ©2025