Улаанбаатар
ХОВД: Музейд 10 орчим судар, бичгийн дурсгал бий
ОРОН НУТГИЙН МЭДЭЭ | ХОВД
Жаргалант, 2025 оны дөрөвдүгээр сарын 2 /МОНЦАМЭ/. Ховд аймгийн музейд түүх, соёлын өвийг илэрхийлэх 3000 гаруй ховор үзмэр бий. Үүний дотор 10 орчим судар, бичгийн дурсгал хадгалж байна.
Судар, бичгийн онцлох дурсгалаас он цаг дарааллын хамгийн эхэнд бичигдэх үзмэр гэвэл Алтангэрэл, Банзрагч гэх хоёр судар (эх хувилбар) юм.
Алтангэрэл судар
Уг судрын эх бие нь усанд норж шарласан. Зарим нүүрний хавтас нь гэмтсэн. Ар талын хавтас нь элэгдэж өнгө нь хуучирч муудсан байна.
Судрын нүүрэнд "Хутагт амгалан эрх дээд алтан гэрэл хэмээх эх хөлгөний судар оршвой" гэж бичжээ.
Нийт 93 хуудастай, тод бичиг бүхий барын судар юм.
Хэмжээ нь 42х15 см. Зузаан нь 3 см бол жин нь 775 гр байна.
Тус судар XVII зууны үед холбогдох ба 1967 онд орон нутгийн музейд бүртгэн авчээ.
Банзрагч судар
Тус судар нь 145 хуудастай. Шаргал өнгийн муутуу цаасан дээр бараар бичсэн.
Хэмжээ нь 53х53 см. Зузаан нь 6 см бол жин нь 1640 гр юм.
Судрын зарим хэсэг нь чийг орж наалдсан. Дөрвөн булан нь элэгдсэн, хуучирч муудсан байна.
XIX зууны үед холбогдох тус судрыг 1967 оны 6 дугаар сард музейн цуглуулгад бүртгэжээ.
Алтангэрэл болон Банзрагч судар нь амар амгалангийн бэлгэдэлтэй. Соён гэгээрүүлэх сургаалын шинжтэй бүтээл юм.
Алтангэрэл судрыг анх Эрдэнэбүрэн сумаас олсон бол Банзрагч судрыг хаанаас олсон нь тодорхойгүй байдаг.
