Улаанбаатар
Цэнэгжсэн бөөмсийн хамгийн том хурдасгуурыг барина
ДЭЛХИЙН МЭДЭЭ | ШИНЖЛЭХ УХААН
ПАРИС, 2025 оны дөрөвдүгээр сарын 4 /AFP/. Европын цөмийн судалгааны байгууллага (CERN) түүхэн дэх хамгийн том буюу 91 км урт цэнэгжсэн бөөмсийн хурдасгуур барих “Future Circular Collider” төслийг хэрэгжүүлэхэд техникийн хувьд саад бэрхшээл байхгүй гэж мэдэгджээ. Уг хурдасгуур 2012 онд Хигссийн бозоныг нээж байсан Адроны их хурдасгуураас хоёр дахин том байх юм.
“Future Circular Collider” нь 2041 он гэхэд ашиглалтаас гарах Адроны их хурдасгуурыг орлох ёстой. Шинэ хурдасгуурт материйн бүтэц, суурь харилцан үйлчлэлүүд, мөн Орчлон ертөнцийн хувьслын талаарх судалгаануудыг хийнэ.
Харин 17 тэрбум ам.долларын өртөгтэй уг төслийг хэт өндөр өртөгтэй, байгаль орчинд сөрөг нөлөөтэй хэмээн нутгийн оршин суугчид ба зарим эрдэмтэд эсэргүүцэж байгаа юм. Цэнэгжсэн бөөмсийн хурдасгуурыг барих эцсийн шийдвэрийг 2028 оноос өмнө гаргах ёстой.
CERN бол Франц, Швейцарын хил дээр оршдог өндөр эрчмийн физикийн дэлхий дээрх хамгийн том лаборатори юм. Энд дэлхийн өнцөг булан бүрээс эрдэмтэд ирж ажилладаг бөгөөд тус төвийг Европын 23 улс болон Израил санхүүжүүлдэг.
