Г.Эрдэнэбат
erdenebat@montsame.mn
2019-09-20 16:21:04
Үндсэн хуулийн нэмэлтээс ээлжит бус сонгууль руу
Улаанбаатар /МОНЦАМЭ/. Дөрвөн улиралтай манай ороны хувьд өвлийн улиралд (11 дүгээр сард) ээлжит бус сонгууль явуулж болохгүй гэж олон хүн үзэж байгаа бололтой. Энэ бол нэг хүчин зүйл мөн. Гэхдээ дээрх үйл явдлыг хийж гүйцэтгэсний дараа үүсэх нөхцөл байдал түүнээс чухал байж таарна. Энд хэн ямар хариулт өгөх бол. Үндсэн хуулийн нэмэлтээс эхэлсэн өнгөрсөн зуны улс төр, ээлжит бус сонгууль руу гулган орох уу, үгүй юү гэдэг нь асуултын тэмдэг хэвээрээ байна.
1 өдөр
Долоон хүний тав нь сарын дунджаас доогуур цалин авдаг
Нийгмийн даатгалын ерөнхий газар (НДЕГ)-т  энэ оны хоёрдугаар улиралд нийт 41.9 мянган аж ахуйн нэгж, байгууллага (ААНБ)-ын 675.9 мянган ажиллагчид НДШ төлжээ. Шимтгэл төлөгчдийн 67.4 мянга нь 320000 төгрөг хүртэл, 89.1  мянга нь 320001-500000 төгрөг, 209.1  мянга нь 500001-900000 төгрөг, 148.7  мянга нь 900001-1300000 төгрөг, 42.0  мянга нь 1300001-1500000 төгрөг, 119.6  мянга нь 1500001 төгрөгөөс дээш цалинтай байсан аж.Салбараар  нь авч үзэхэд уул уурхай, олборлолтын салбарынхны сарын дундаж цалин хамгийн өндөр 2.6 сая төгрөг байна. Харин хөдөө аж ахуй, ой, загас агнуурын мэргэшсэн ажилтных 615.3 мянган төгрөг буюу хамгийн бага гарчээ. Нэг ажилтанд ногдох сарын дундаж цалин 2019 оны  хоёрдугаар улирлын байдлаар 1.2 сая төгрөг болж, өмнөх оны мөн үеэс 135.6  мянган төгрөгөөр (2018 оны дөрөвдүгээр улирал) өссөн байна. 
4 өдөр
Саналын томьёоллыг УИХ батална
Ард нийтийн санал асуулгын зардал дээрхийн нэгэн адил олны анхаарлын төвд байна. Энэ талаар анх “Ерөнхийлөгчийн сонгуулийн хэмжээний зардал гарна” гэж эрх баригчид мэдэгдсэн. Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн сонгуулийн төсвийг  2017 онд 14,9 тэрбум төгрөг гэж баталсан юм билээ. Харин анхны санал хураалтаар гурван нэр дэвшигчийн хэн нь ч 50 дээр нэмэх нэг хувийн санал аваагүй тул дахин санал хураасан. Дахин санал хураахад долоон тэрбум төгрөг нэмж зарцуулсан аж. Гэтэл Сонгуулийн ерөнхий хороо (СЕХ) ард нийтийн санал асуулга явуулахад 29 тэрбум төгрөг шаардлагатай гэсэн тооцоог УИХ-ын Төрийн байгуулалтын байнгын хороонд танилцуулсан нь бусдын нүдийг орой дээр нь гаргасан гэж хэлж болно. Зардал тойрсон яриа үүгээр хязгаарлагдаагүй. Улсын төсөв тодотгоно, тодотгохгүй Засгийн газрын нөөцөд ийм хэмжээний мөнгө байхгүй гэх мэтээр хүрээгээ тэлэв бололтой. 
8 өдөр
Шүүх болон шүүгчийн нэр хүнд
 Улсын хэмжээнд анхан болон давж заалдах шатны шүүхэд 487 шүүгч ажиллаж байна. Түүн дээр Дээд шүүхийн 24 шүүгч нэмэгдэнэ. Нийтдээ шүүн таслах ажиллагааг 117 шүүх, 530 шүүгч явуулж байгаа юм билээ. (Ерөнхийлөгч ШЕЗ-ийн шийдвэрийг үндэслэн 17 шүүгчийн бүрэн эрхийг түдгэлзүүлсэн.) Тэдгээрийн ажиллах нөхцөлийг хангасан шүүхийн тамгын газрын ажилтнууд орно. Дээр нь шүүгч нарыг сонгон шалгаруулдаг, хариуцлага тооцох  Шүүхийн ерөнхий зөвлөл (ШЕЗ)-ийн аппаратын ажилтнууд байна.  Тэд бол туслах хэмжээний олон зэрэг дэвтэй түшмэлүүд юм даа. 
11 өдөр
Үндсэн хуулийн хоёр дахь нэмэлтийг УИХ ард түмнээс асууна
УИХ-ын 62 гишүүн Үндсэн хуулийн 53 заалтад өөрчлөлт оруулах хуулийн төсөл өргөн барьсан. Үүнээс найман заалт огт хөндөгдөөгүй гэнэ. Үндсэн хуулийн хоёр дахь нэмэлтийн гол гол өөрчлөлт гэж “Монгол Улсын тусгаар тогтнол бүрэн баталгаажсан өөрчлөлт орууллаа” гэж тэд мэдээлэлдээ онцлон дурдсан байна. Харин одоо “Үндсэн хуулийн хоёр дахь нэмэлтийг дэмжих үү, үгүй юу гэсэн ганц асуултад ард түмнээс хариулт авах аж. Энэхүү санал асуулга яг хэдэн сарын хэдний өдөр болох вэ гэдэг товыг хараахан тогтоогүй байгаа юм билээ. Гэхдээ УИХ дахь МАН-ын бүлэг хурлаараа ийм шийдвэр гаргажээ. Ард нийтийн санал асуулгын зардалд Ерөнхийлөгчийн сонгуулийн хэмжээний зардал гарна гэж урьдчилсан байдлаар тооцжээ. 
13 өдөр
Ерөнхий сайдын Үндсэн хуулийн хамгаалалт
Ер нь бусдыг хатгаж Ерөнхий сайдыг огцруулдаг. Дараа нь улс төрийн өндөр албан тушаалд өөрөө санаархдаг “муу зуршил”  улстөрчдийг сүүдэр мэт дагаж явдаг бололтой. Энэ “муу зуршил”-ыг арилгах үүднээс Үндсэн хуулийн хоёр дахь нэмэлтийг хийх санаа гарч ирсэн биз. Гэхдээ ийм нэмэлтийг дангаар нь оруулах боломж маш ховор, бараг боломжгүй зүйл. Ийм учраас бусад нэмэлтийг дагуулан оруулсан гэж ойлгож болно. Шүүх эрх мэдэл, баялгийн эзэн байх, УИХ-ын гишүүний тоо нэмэх гээд олон зүйл энэ удаагийн нэмэлтэд багтжээ. Тэр бүхний талаар дараа дараагийнхаа тоймд дурдах болно.
18 өдөр
Хоёрдугаар хэлэлцүүлэг хоёр дахь төсөл
Ерөнхийлөгчийн УИХ-д өргөн барьсан Үндсэн хуулийн нэмэлтийн хоёр дахь төсөл нь багцлагдсан 49 зүйл заалт байсан байна. Төслийг байнгын хороо болон чуулганаар хэлэлцээд тогтоол гаргалаа. Энэ хуулийн төслийг УИХ бие даасан хуулийн төсөл хэлбэрээр хэлэлцэх боломжгүй. Харин санал хэлбэрээр хүлээн авч Д. Лүндээжанцан болон УИХ-ын 62 гишүүний өргөн барьсан төсөлтэй нэгтгэн хэлцэх нь зөв гэж үзжээ. Энэ байр сууринаас тайлбар хийхэд дээрх 49 саналын 16 нь эхнийх нь хэлэлцүүлгийг хийсэн Үндсэн хуулийн хоёр дахь нэмэлтийн  төсөлд ямар нэг хэлбэрээр тусгагдсан гэнэ. Харин үлдсэн хэсэгийг хэрхэн яаж хэлэлцэж эхэлсэн  төсөлд шингээх талаар ярилцах аж. 
63 өдөр
Монгол эмэгтэйн сувдан гоёл бас соёл
Сувдан гоёлыг эмэгтэйчүүд гэзэгнээсээ гадна, энгэртээ зүүдэг гэнэ. Түүнийг энгэрийн зүүлт гэж нэрлэсэн байна. Энгэрийн сувдан зүүлт нь бас мөнгөн суурьтай, алтаар шарсан байх аж. Эмэгтэйчүүдийн эдгээр сувдан гоёл нь нас харгалзахгүй хэрэглэдэг өөрийн онцлогтой юм байна. Түүнээс гадна Богдын хатан сувдан гуталтай байсан тухай зарим эх сурвалжид тэмдэглэгдсэн байдаг. Сувд манай монголчуудын дунд гоёл, бас соёл болон үлдсэн бололтой. Тэгвэл эмэгтэйчүүдийн гоёл, бас соёл болон үлдсэн сувад гэж юу вэ. Энэ асуултад хариулахын тулд доорх зүйлийг бэлтгэлээ.
72 өдөр
УИХ-ын чуулганы хаалт ба нээлт
Ээлжит чуулган ажлын 66 өдөр үргэлжилжээ. Ажлын өдрүүдийг  задалж үзвэл, нэгдсэн хуралдаан 24 удаа 117 цаг хуралдан 118 асуудлыг хэлэлцэн, шийдвэрлэсэн. Мөн байнгын хороод 74, дэд хороод 3, түр хороо 9, нийт 86 удаа, 134 цаг хуралдаж, 182 асуудал хэлэлцжээ.  УИХ-ын  ээлжит чуулган бие даасан 14, нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай 74, хүчингүй болгох тухай 10 нийт 99 хууль, УИХ-ын 44 тогтоол баталсан дүр зураг гарч байна.   Ээлжит чуулганы энэхүү тоон үзүүлэлтийг намрын чуулгантай харьцуулахад баталсан хууль, тогтоол нь 50 хувиар дээгүүр гаржээ. 
77 өдөр
Хөгжлийн бэрхшээлтэй хүнд лазерь эмчилгээ хандиваар хийжээ
Майкель Хартман докторын төвд мэс засалд орсон М.Наранчимэг “Би 13 настайгаасаа эхлэн судасны өвчтэй болсон юм билээ. Түүнийгээ мэдээгүй явсан. Докторын зөвлөснөөр тэдний төвд очиж мэс засалд орсон. Мэс заслын үргэлжлэх хугацаа 30 минут орчим байсан болов уу” гэж ярилаа. Эмчлүүлэгчийн яриаг сонссон Улсын нэгдүгээр төв эмнэлгийн уушгины тасгийн эмч Төрбат “Энэ хүнд та яг ямар эмчилгээ хийсэн юм бэ” гэж асуув. Түүний асуултат Майкель Хартман ”Энд үзэхэд эход судасны өвчтэй хэсэг хаана байгаа нь харагдахгүй байсан юм. Ийм учраас манай эмнэлэгт оч гэж хэлсэн. Тэнд өөр аргаар өвчтэй цэгийг тодорхойлж мэс засал хийсэн. Холоос очсон тул манай эмнэлэг юмыг яаж мэдэх вэ гээд хэвтүүлсэн. Түүнээс биш ийм төрлийн мэс заслыг амбулаторийн журмаар хийдэг” гэсэн хариулт өгч байлаа.
80 өдөр
Ерөнхийлөгч ба ерөнхийлөгчийн засаглал
Төрийн болон  засгийн газрын тэргүүнийг  нэгтгэдэг ерөнхийлөгчийн засаглалын хэлбэр 20 дугаар зууны сүүлчээс дэлхийн улс түмний улс төрийн практикт өргөжих хандлага ажиглагдах болсон гэж зарим судлаач дүнгэжээ. Ийм хэлбэрийн  засагтай улс  дэлхийд 70 орчим байгаа аж. Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийг бүх ард түмэн сонгодог. Гэхдээ манай улс ерөнхийлөгчийн засаглалгүй орон. Засгийн газрыг тэргүүлдэггүй (мөнгөний мэдэлгүй) Ерөнхийлөгчид улсын хэмжээний лидер болох боломж олддоггүй бололтой. Зөвхөн төрийн инститүц хэлбэрээр үйл ажиллагаа явуулдаг. Тэгэхээр Ерөнхийлөгч, ерөнхийлөгчийн засаглал хоёрын хоорондын зөрүүг олон талаас нь харах боломжтой . 
84 өдөр
Ерөнхий сайдын засаглал
Ардчилсан шинэ Үндсэн хуультай болсон 27 жилийн хугацаанд 15 Засгийн газар огцорч, 300 хүнийг сайдын албан тушаалд томилсон гэдэг статистик гарчээ.  Энэ тоон үзүүлэлт улс орныг хямраасан хамгийн муу үзүүлэлт гэнэ. УИХ-ын ээлжит сонгуулийн дараа парламентын олонхыг бүрдүүлсэн улс төрийн нам, эвсэл Ерөнхий сайдын нэрийг дэвшүүлж УИХ томилдог. Энэ нь  Ерөнхий сайдыг парламентаас бүрэн хараат болгосон. Ийм учраас Үндсэн хууль (1992 )-д оруулах хоёр дахь нэмэлтээр Ерөнхий сайдад танхимын гишүүдийг бие даан томилох болон төсвийн эрх мэдлийг бүрэн гүйцэд олгох хэрэгтэй гэж үзэв бололтой. Эдүгээ УИХ Үндсэн хуулийн  нэмэлтийн нэгдүгээр хэлэлцүүлэг хийгээд хоёр, гуравдугаар хэлэлцүүлэгт бэлтгэх ажлын хэсэг байгуулж, иргэдийн санал авч байгаа (ажлын 7 өдөрт багтаан) билээ. Үндсэн хуулиар Ерөнхий сайдад дээрх эрх мэдэл олгохоос гадна парламентыг тараах эрх мэдэл олгодог юм байна. Засгийн газрын тэргүүнд ийм эрх мэдэл олгохыг онолын хувьд, супер Ерөнхий сайдын засаглал гэж нэрлэдэг гэнэ. 
87 өдөр
Үндсэн хуулийн дордуулсан долоон өөрчлөлтийн сургамж, гарц
Үндсэн хуулийн дээрх нэмэлтийг уг нь 1999 оны 12 дугаар сард оруулсан юм. Харин хууль баталсны дараа Үндсэн хуулийн Цэцийн саналыг аваагүй гэдэг шалтгаанаар Цэц Үндсэн хуулийн нэмэлтийг хүчингүй болгосон юм. Гэвч УИХ-ын ээлжит 2000 оны сонгуулийн дүнгээр байгуулагдсан парламент, Үндсэн хуулийн нэмэлт (1999 он)-ийг процедурын алдааг засаж яг тэр хэлбэрээр үг, үсэг, цэг, таслалын засваргүйгээр дахин УИХ-д өргөн барьж баталсан юм. Түүнээс хойш 19 жил өнгөрчээ. Үндсэн хуульд анхны нэмэлтийг оруулах үйл явдлыг эргэн сануулахад процедурын алдаа гаргасан байна. Энэхүү нэмэлтийг нийгмийн тодорхой хэсэг нь өнөөдрийг хүртэл хүлээн зөвшөөрөхгүй байх жишээтэй. Эдгээр гаргасан алдаанаасаа хожуу (10 жилийн дараа) ч гэсэн сургамж авч 2010 онд Үндсэн хуульд нэмэлт оруулах журмын тухай хууль баталсан байх юм. Журмын тухай хууль нь ганцхан (Цэц) манаачтай байсан, Үндсэн хуулийг хуулийн хамгаалалтад оруулжээ.
91 өдөр
Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах төслийн тоон үзүүлэлтүүд
Харин Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах төслийн эргэн тойрон дахь тоон үзүүлэлтийг нэг дор байрлуулан харъя. Тухайлбал, Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах төслийг боловсруулан 2011, 2012, 2015 онд УИХ-д өргөн барьж (хэлэлцэгдээгүй) байжээ.  Үндсэн хуульд оруулах нэмэлт, өөрчлөлтийн төсөлтэй холбоотойгоор улсын хэмжээнд  нийт 327 мянга 375 иргэн, 24 байгууллагаас таван сая 584 мянга 832 нэгж санал гарчээ. Энэ хүрээнд ирсэн саналыг нэгтгэн үзэхэд нэмэлт, өөрчлөлтийн төсөлд тусгагдаагүй асуудлаар 79 мянга 23 санал ирсэн бөгөөд тэдгээрээс нэлээдийг нь төсөлд тусгасан гэнэ.  Мөн Үндсэн хуулийн суурь зарчмуудыг хөндсөн саналуудыг төсөлд тусгаагүй аж.
95 өдөр
Цэцэд алдаагаа засах боломж УИХ олголоо
Харин одоо парламентын олгосон энэ боломжийг Цэц ашиглан их суудлын хуралдаанаар алдаагаа засах ёстой болж  байна. Цэцийн гаргасан 02 тоот дүгнэлт, УИХ-аас дүнэлтийг хүлээн авахгүй гэсэн тогтоол гарах, 16 хоногийн хооронд улстөрчид болон иргэдийн дунд олон янзын байр, суурь хөвөрлөө. УИХ, улс төрчдийн хүрээнд хөндөгдсөн нэг сэдэв нь Үндсэн хуулийн Цэцийн гишүүнийг бүрэн эрхийн хугацаанаас нь өмнө чөлөөлж болдог эсэх тухай байв. Ийм байр суурийг УИХ-ын гишүүн Д. Эрдэнэбат байнгын хорооны хуралдаан болон чуулганы нэгдсэн хуралдаан дээр сөхөж, асуулт болгон асууж байв. Түүний эл асуултад Ш. Раднаасэд ( Хууль зүйн байнгын хорооны дарга) “Цэцийн дээр “хөх тэнгэр”-ээс өөр зүйл байхгүй гэж бодоод хэдэн хүн уулын аман зүгээр суучихаад, асуудлыг өөрийнхөөрөө шийдээд байж болохгүй. Цэцийн гишүүнийг авч хэлэлэдэг процедур, байгууллага бий” гэсэн хариулт өгч байсан.
98 өдөр
Ивэн эмнэлэг лазер эмчилгээг анх удаа Монголд хийжээ
Илтгэгчийн судалгаагаар хөлийн нь судас бүдүүрсэн өвчтөн 2006 онд 718 байжээ. Харин 2015 онд 3 мянга 679 болсон байна. Энэ тоо үзүүлэлтээр авч үзвэл, есөн жилийн хугацаанд ийм өвтэй хүний тоо тав дахин нэмэгджээ. Монгол улсын хүн амыг гурван сая гэж үзвэл хөлийн судас (варикоз, тромбоз)-ны өвчтэй хүн, нийт хүн амын 0,2 хувийг эзэлж байгаа гэнэ. Хөлийн венийн судас бүдүүрэн зангирч гогцоорохыг варикоз (судасны өргөсөлт) гэдэг юм байна. Энэ нь хүндэрч тромбоз (бөглөрөлт) болдог. Тромбозийг эмчлэхэд хэвтрийн дэглэм барих эмчилгээний арга байдаг гэнэ. Гэхдээ эмчилгээний энэ дэглэм нь үр дүнгээ удаан өгдөг. Улмаар өвчнийг архагшуулж, хүндрүүлэх сул талтай гэж их эмч Д.Оюун илтгэлдээ дурдлаа. Тэрбээр цааш нь “Өвчтнийг хэвтрийн дэглэмд байхаас илүүтэй алхаж гишгэхэд нь тус, дэм өгч урамшуулах хэрэгтэй. Ийм эмчилгээ, үйлчилгээ үзүүлэхэд даралттай эмчилгээний оймс  их тус дэм болдог. Энэ тал дээр залуу эмч нар анхаарах хэрэгтэй. Хөлийн судасны өвчин бол одоо бүрэн эдгэрдэг өвчний тоонд орж байна“ гэж хэлж байлаа. Эрдэм шинжилгээний бага хурал дээр хөндөгдсөн өөр нэг сэдэв нь хатаах тарилга буюу судасны мэс засал (лазер эмчилгээ) хэрхэн дэлгэрсэн талаар байсан юм.
101 өдөр
Салхитын ордын хөрөнгө оруулагчийг итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч нь луйвардсан тухай гомдол ЦЕГ-т иржээ
АМГТГ-ын 2019 оны гуравдугаар сарын 26-ны өдрийн 1/1898 тоот албан бичигт “...Тусгай зөвшөөрлүүдийг эзэмшиж байсан “Жи Пи Эф” ХХК-ийн эцсийн өмчлөгч “Аминбилэгт” ХХК-ийн үүсгэн байгуулагч болох нэр бүхий гурван иргэний хувьцааны өмчлөлийн хувь хэмжээнд 2018 оны 10 дугаар сарын 24-ний өдөр, 2018 оны 11 дүгээр сарын 5-ны өдөр, 2018 оны 11 дүгээр сарын 30-ны өдөр нийт гурван удаа өөрчлөлт орсон ба энэ өөрчлөлтийг харьяа татварын албанд бүртгүүлээгүй үйлдэл илэрсэн байна. Энэ үйлдлүүд нь Ашигт малтмалын тухай хуулийн тодорхой заалтуудыг зөрчсөн нь тогтоогдсон аж. Өөрөөр хэлбэл, Салхитын мөнгөний ордын тусгай зөвшөөрлийг цуцалсан АМГТГ-ын үндэслэл нь энэ юм байна. Ингэхээр БНХАУ-ын 100 хувийн хөрөнгө оруулалттай компанийн удирдлагууд нь хөрөнгө оруулалт дээрээ маргаантай яваа гэсэн мэдээлэл ташаа мэдээлэл болж байна гэсэн үг.
106 өдөр
Үндэслэлгүй тогтоосон зээлийн өндөр хүүг “мөнгө хүүлэлт” гэнэ
ББСБ хуулиар хүлээсэн үүргийнхээ дагуу олон нийтэд мөнгө зээлүүлэхээс гадна 10 төрлийн үйлчилгээ үзүүлэх ёстой. Гэвч тэд олон нийтэд өндөр хүүтэй, богино хугацаатай мөнгө зээлүүлэхээс өөрөөр үйлчилдэггүй юм билээ. Олон улсад өндөр хүүтэй, богино хугацаатай мөнгө зээлүүлэхийг “мөнгө хүүлэлт” гэж үздэг гэнэ. Энэ ойлголтын хүрээнд авч үзвэл, манай ББСБ-ын мөнгө зээлүүлдэг, хүү, хүүгээс хүү (нэмэгдүүлсэн хүү) тооцдог нөхцөл их ижилхэн байгаа юм. Харагдах байдлаасаа гадна утга, агуулгын хувьд ч агаар нэг байна. Тэгэхээр тэдний үзүүлдэг зээлийн үйлчилгээг ”мөнгө хүүлэлт” гэж ойлгож болох бололтой. Тэгээд ч “үндэслэлгүй тогтоосон зээлийн өндөр хүүг “мөнгө хүүлэлт гэнэ ” гэж тодорхойлжээ.  
107 өдөр
Үндсэн хуулийн Цэцийн шийдвэр
Судлаач Д.Ганхуяг, гишүүн Д.Гантулгыг чөлөөлсөн  2018 оны  6 дугаар сарын 24-ний өдрийн УИХ-ын 49 дүгээр тогтоол Үндсэн хууль зөрчсөн байна гэдэг мэдээллийг Цэцэд гаргасан гэж олонх нь ойлгож байв. Гэтэл Цэцээс  гишүүнийг чөлөөлсөн УИХ-ын тогтоол Үндсэн хууль зөрчөөгүй байна гэж үзжээ.  Цэцэд судлаач Д. Ганхуягаас гадна хэд хэдэн иргэн давхар мэдээлэл гаргажээ. Тэдний гаргасан мэдээллийн талаар олон нийт одоо хүртэл тодорхой ойлголтгүй байна. Энд  асуудлын гол байгаа бололтой
112 өдөр
Варикоз
Хэрэв энэ үе (варикоз) -д нь эмчид хандвал биеийн эрүүл мэнд, иргэний эдийн засагт хөнгөн тусах сайн талтай юм байна. Өвчин гүнзгийрэх тусам хүндэрнэ. Хүндрэл өгсөн өвчнийг анагаахад цаг хугацаа, мөнгө зарах нь ойлгомжтой. Өвчин хүндрэх нь бие ориганизм доройтохоос гадна, эдийн засгийн хувьд хохирол амсдгийг  хүн мартаж болохгүй болжээ. Энэ бол урьдчилан сэргийлэх эмчийн үзлэгт, иргэд хамрагдаж байх гол шалтгаан болов бололтой. “Өвчин хэлж ирдэггүй хийсэж ирдэг” гэж ахмадууд сургасан билээ. “Хийсэж” ирдэг гэдэг хэллэг нь яг энэ өвчин дээр авч үзэхэд  далд хэлбэрийг хэлсэн байх магадлалтай.
114 өдөр
Монгол Улс Шинжаан Уйгурын өөртөө засах орны хамтын ажиллагааны баг 12 жилийн дараа хуралдаа 1 минут
Абэ Шинзо АНУ, Ираны Ерөнхийлөгчтэй уулзана 10 минут
Конгод угсаатны мөргөлдөөн дахин идэвхжээ 29 минут
М. Цукерберг АНУ-ын Төрийн тэргүүнтэй уулзжээ 40 минут
“Эрдэнэт” үйлдвэр Орхон аймгийн хөгжилд жил бүр 2 тэрбум орчим төгрөгийг зарцуулдаг 41 минут
Баллистик пуужин тээх чадвартай шумбагч хөлөг онгоцоо усанд тавихаар бэлтгэж байна 1 цаг
Ахмадуудад үзүүлэх эрүүл мэндийн үйлчилгээний чанарыг сайжруулна 1 цаг
Баянхонгор - Политехникийн коллеж "Цэрэгжилтийн танхим"-тай боллоо 1 цаг
Бахамын арлуудад эмнэлгийн хэрэгслийн тусламж үзүүлжээ 1 цаг
Энхийг сахиулагч эмэгтэй албан хаагчдаар Азид тэргүүлж байна 2 цаг
Мөрдөстэй бүсгүйчүүдийн чуулга уулзалт 2 цаг
Соёлын элч С.Саянцэцэг Солонгосын олон улсын хөгжмийн тоглолтод оролцлоо 2 цаг
Л.Мөрдоржийн 100 жилийн ойн хүндэтгэлийн тоглолт өнөөдөр болно 2 цаг
Баянцагаан багт гэмт хэргээс урьдчилан сэргийлэх аян зарлажээ 2 цаг
“Facebook”-ийн ажилтан амиа егүүтгэсэн байж магадгүй 2 цаг
Нигүүсэл нүгэл бүхэнд зохирно 2 цаг
Зүрхний шигдээсээс хамгаалах энгийн аргыг хэлжээ 2 цаг
Ерөнхийлөгч Х.Баттулга Энэтхэгийн хоёр уран барималчид Алтангадас одон гардуулав 2 цаг
Гэр хорооллын худгийн 90 хувьд нь ухаалаг төхөөрөмж суурилуулжээ 2 цаг
“Lay's” чипсийн савлагааг шинэчилжээ 2 цаг
Австралийн сурагчид уур амьсгалын өөрчлөлттэй тэмцэхийг уриалжээ 3 цаг
Монголын шигшээ багийн чансаа 4 байраар урагшлав 3 цаг
Нойр дутуу явах нь гэнэтийн аюулд хүргэдгийг анхааруулжээ 3 цаг
Японд "Apple"-ийн бүтээгдэхүүнийг худалдаалж эхэлжээ 3 цаг
“Эрдэнэт үйлдвэр” ТӨҮГ ирэх сарын 1-нээс цалингаа нэмнэ 3 цаг
Цэцэг сумын “Соёлын өдөр” үйл ажиллагаа аймгийн төвд болов 3 цаг
Малчин өрхийн 66,9 хувь цахилгаан хангамжтай болжээ 3 цаг
Эерэг, эртэч Монголын төлөө уриан дор залуус нэгдэв 3 цаг
Эко ариун цэврийн байгууламж барих ажил эхэллээ 3 цаг
Тариаланчид шинэ комбайн хүлээн авав 3 цаг
“Game of Thrones” олон “Emmy”-гийн эзэн болж магадгүй 3 цаг
“WarnerMedia” электрон тамхины сурталчилгаанаас татгалзана 3 цаг
Жүдо бөхийн Үндэсний шигшээ багийн дасгалжуулагчдын баг бүрджээ 4 цаг
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Х.Баттулгыг БНЭУ-ын Ерөнхийлөгч Рам Натх Ковинд угтан авлаа 4 цаг
Шаргалжуутад энэ оныг дуустал 4 хүртэл насны хүүхэд үнэ төлбөргүй сувилуулна 4 цаг
Хар замын эвдэрсэн хагарсан хэсгийг нөхөж байна 4 цаг
Олимпийн эрхийн төлөө барилдсан бөхчүүд дагах барилдаан хийнэ 5 цаг
Намибид үйлдсэн геноцид, Герман улсаас олгох нөхөн төлбөр 5 цаг
Хуванцар тоглоомноос татгалзах кампанит ажлыг эхлүүлжээ 5 цаг
Регбигийн ДАШТ Японд болно 5 цаг
“Facebook” нэг удаагийн хуванцар савыг хориглоно 5 цаг
АНУ-д электрон тамхинаас үүдэлтэй өвчний тохиолдлын тоо нэмэгдсээр байна 5 цаг
Багийн тэмцээнд ОХУ-ын шигшээ баг алтан медаль хүртжээ 6 цаг
Нийслэлийн 99 эм хангамжийн байгууллагад шалгалт хийж зарим тусгай зөвшөөрлийг цуцлах санал хүргүүллээ 6 цаг
“Huawei” шинэ ухаалаг гар утаснуудаа танилцуулжээ 6 цаг
ДАШТ-ий туузтай дасгалд Дина Аверина түрүүлжээ 6 цаг
Япон хар салхины улмаас их хэмжээний хохирол амсжээ 6 цаг
Энэтхэг ирэх оноос цахилгаан автомашин үйлдвэрлэж эхэлнэ 6 цаг
БНСУ, АНУ-ын төрийн тэргүүн нар уулзана 6 цаг
Их Британи ногоон төслүүдэд 678 сая ам.долларын хөрөнгө оруулна 6 цаг
Афганистанд дахин халдлага болжээ 7 цаг
Либерийн сургуульд гал гарсны улмаас 26 хүүхэд амиа алджээ 7 цаг
Татварын байцаагчдын улсын зөвлөгөөн эхэллээ 7 цаг
Цөмийн энергийг энхийн зорилгоор ашиглах чиглэлээр баримталж буй бодлогыг танилцууллаа 7 цаг
Мэдээлэл, технологийн үр нөлөөллийг хэлэлцэнэ 7 цаг
Гурван дүүрэгт өнөөдөр цахилгаан хязгаарлана 8 цаг
Бүтээл туурвил эхлэх, худалдаа арилжаанд сайн 8 цаг
Улаанбаатарт 19-21 хэм дулаан байна 8 цаг
Төрийн цэргийн болон хууль сахиулах байгууллагын мөрдэстэй бүсгүйчүүдийн чуулга уулзалт болно 9 цаг
Б.Шоовдор ДАШТ-ий хошой хүрэл медальтан боллоо 9 цаг
Г.Мандах: Төрийн ажилд хувийн мал эмнэлгүүдийн оролцоо асар их бий 16 цаг
Малчдад төслийн хүрээнд зэвэрдэггүй ган савыг бэлэглэжээ 16 цаг
Авто тээврийн төвийн орчмыг камержуулснаар хулгайн тээвэр зогсчээ 16 цаг
П.Болортунгалаг: “Эко цэцэрлэг” болох зорилт тавин ажиллаж байна 16 цаг
Дулааны орлого хуваарилах ажлын хэсэг байгуулав 16 цаг
Ногоон хаш олборлож байна гэсэн худал мэдээлэл цацагджээ 17 цаг
"Хоггүй Баянхонгор" аяныг эхлүүллээ 17 цаг
Чингис хотын цэцэрлэгт хүрээлэнгүүд "амь" орж байна 17 цаг
Сумын тэргүүний баг шалгаруулах урлаг, спортын наадам эхэллээ 17 цаг
“Эрдмийн өргөө” цогцолбор сургууль “Алтан гадас” одонгоор шагнууллаа 17 цаг
15 өдөр
Энэ сард Токиогийн олимпын өмнөх том сорилт үргэлжилнэ
15 өдөр
Монголын пара спортынхон түүхэн амжилтын гараагаа 2008 онд эхлүүлсэн
16 өдөр
Экологид ээлтэй ногоон хөгжлийн төлөө урагшилж буй өмнөд их хөрш
25 өдөр
“Токио-2020” паралимпын наадамд оролцох баг тамирчдаа дэмжье
32 өдөр
Армида Салсиа Алисжабана: Монгол Улс өсөн дэвжиж байна
36 өдөр
ЭНЭТХЭГИЙН ТӨР, ТҮҮНИЙ АЛБАН ХААГЧИД
39 өдөр
Хятадын тал “Нэг улс, хоёр систем” бодлогоо хэлбэрэлтгүй хэрэгжүүлж, Хонконгийн хөгжил, тогтвортой байдлыг тууштай хамгаална
51 өдөр
“Торгоны зам”-аас “Төгөлдөршлийн зам”-аар дэвжиж буй Шинжаан
52 өдөр
“Торгоны зам”-аас “Төгөлдөршлийн зам”-аар дэвжиж буй Шинжаан
80 өдөр
Олимпын мөнгөн медальт, Дэлхийн аварга боксчин
81 өдөр
Олимпын аварга Монгол Улсын анхны боксчин
86 өдөр
Монголын анхны олимпын аварга тамирчин
100 өдөр
Үндсэн хуулийн нэмэлт, өөрчлөлтийн төсөлд тусгасан Нутгийн удирдлагын тогтолцоог боловсронгуй болгох зорилт
101 өдөр
Хот төлөвлөлтөөр Азид тэргүүлж байсан Улаанбаатар өнөөдөр ...
101 өдөр
Үндсэн хуулийн нэмэлт, өөрчлөлтийн төсөлд тусгасан Шүүх эрх мэдлийн хариуцлагыг дээшлүүлэх зорилт
Монгол Улс, Улаанбаатар хот, Чингэлтэй дүүрэг, Б.Жигжиджавын гудамж-8, Индекс-15160, Ш/х-1514
Мэдээллийн МОНЦАМЭ агентлаг ©2018