Улаанбаатар /МОНЦАМЭ/. Монгол Улсын Засгийн газар цар тахлын дараа эдийн засгаа сэргээн хөгжүүлэх 100 төсөл хэрэгжүүлэхээр төлөвлөж байна.

Уг төслүүдэд иргэн, аж ахуйн нэгжүүдийн саналыг тусгах хэлэлцүүлгийг маргааш буюу энэ сарын 11-нээс зохион байгуулна гэдгийг Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ Монгол Улсын шинэ Засгийн газрын 100 хоногийн ажлын тайланг өнөөдөр танилцуулахдаа мэдээлэв. Түүнчлэн томоохон төслийг нэг Засгийн газар хэрэгжүүлэх боломжгүй тул 2021-2030 он хүртэл Монгол Улсын эдийн засгийг үсрэнгүй хөгжүүлэх 100 төслийг нээлттэй зарлана гэлээ.

Тэрбээр, “Энэ Засгийн газар эхний 4-5-ыг нь ч хэрэгжүүлж чадахгүй. Гашуунсухайтын төмөр зам ирэх оны долоодугаар сарын 1-нд ашиглалтад орно. Тавантолгойн цахилгаан станц барьж, гадагшаа урсдаг 300-400 сая ам.долларыг дотооддоо үлдээнэ. Газрын тос боловсруулах үйлдвэрийн хоолойг барина. Эрдэнэбүрэнгийн УЦС, V ДЦС, III ДЦС-ийн өргөтгөл, Улаанбаатар-Дарханы замын төслийг хэрэгжүүлэхэд л Засгийн газрын нөөц дуусаж байгаа. Гэхдээ энэ 100 төслийг зайлшгүй хэрэгжүүлэх ёстой. Үүнийг Засгийн газар дангаараа хэрэгжүүлэх шаардлагагүй.

Монгол Улсын нийт экспортын 37-40 хувийг нүүрс эзэлдэг. Тодруулбал, алт, зэс, төмрийн хүдэр, нүүрс бол Монгол Улсын экспортын 93 хувийг бүрдүүлж байна. Гэтэл бидний гол экспортод гаргадаг нүүрсний ханш 2020-2040 онд 300 сая ам.доллароос 200 сая ам.доллар болж, 33 хувиар буурах төлөвтэй байгаа. БНХАУ 2030 он гэхэд эрчим хүчинд хэрэглэдэг нүүрсний хэмжээг 2030 он гэхэд 50 хувиар бууруулж, 2060 онд бүрэн тэглэх, Франц улс, Их, Британи 2025 он, Герман 2038 онд нүүрсээр ажилладаг ДЦС-уудаа хаана гэж мэдэгдсэн. Дэлхий нийт энэ чиглэл рүү явж байгаа тул бидэнд туйлын ажил хэрэгч байх 10 жил л байна. Хэрэв бид энэ 10 жилийг алдвал цаашдаа Монгол Улсын төсөв бүрдэх эсэхээс эхлээд асуудал үүснэ. Одоо дутуу байгаа дэд бүтцээ нөхөж чадах эсэх, эдийн засгийн тэргүүлэх салбараа гаргаж чадах уу үгүй юу гэдэг асуудалтай 10 жилийн хугацаанд нүүр тулна. Тиймээс бид 100 төслөө нэг ч өдрийн өмнө болтугай эхлүүлэх нь туйлын чухал. Төслийг амжилттай хэрэгжүүлснээр одоо байгаа эдийн засаг 3 дахин тэлж, нэг хүнд ногдах ДНБ 8-10 мянган ам.долларт хүрнэ гэсэн тооцоолол бий” гэлээ.

Засгийн газраас уул уурхайн салбарт бодлогын реформ хийх юм. Тодруулбал, Монгол Улс хайгуул болон олборлох гэсэн зарчмаар ажиллаж байсан бол одооноос нэмүү өртөг шингээх ажлыг эхлүүлэх юм. Тавантолгойд нүүрс угаах үйлдвэр барих зэрэг нь ч энэ бодлогын эхлэл аж.  Тодруулбал, уг үйлдвэр ашиглалтад орсноор 60-63 ам.доллар байгаа нүүрсийг Гашуунсухайт рүү тээвэрлээд борлуулахад 80-100 ам.доллар болох боломжтой. Гэвч Тавантолгойн төмөр замыг барилгүй удсанаар үнээ нэмэх боломжийг 12 жил алдсан хэмээн Ерөнхий сайд хэллээ. Мөн Зэсийн баяжмалын үйлдвэр, Газрын тос боловсруулах үйлдвэр, Гангийн үйлдвэр зэрэг томоохон бүтээн байгуулалтын ажлыг дуусгах аж. Түүнчлэн борлуулалтыг сайжруулах үүднээс Эрдэс баялгийн бирж байгуулах болсон байна. Уг бирж нь томоохон орд газруудын олборлосон уул уурхайн баялгийг олон улсын зах зээлд нээлттэй арилжих аж. Үүнээс гадна Үндэсний баялгийн сан, Хөгжлийн сан, Хуримтлалын нэгдсэн сан зэргээр дамжуулан баялгийн өгөөжийг боловсролын, эрүүл мэндийн, тэтгэврийн, жижиг, дунд бизнесийн дэмжлэг хэлбэрээр иргэн, аж ахуйн нэгжүүдэд хүргэх юм. Энэ талын хуулийн төслийг боловсруулж байгаа аж.

Үүнээс гадна хөдөө аж ахуй, эрчим хүч, мэдээллийн технологи, бүтээлч үйлдвэрлэлийг хөгжүүлэх юм. Бүтээлч үйлдвэрлэл гэдэг нь "Хү"-тэй ижил олон хамтлаг төрөхөд нь дэмжих, Холливуудын кино зургийг Монголд авахад нь татварын бодлогоор дэмжих зэрэг соёлын салбарт байх ёстой гэдгийг Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ онцоллоо. Мөн далайд гарцгүй орны хувьд тээвэр, ложистикийн асуудлыг шийдвэрлэх, нийгмийн реформыг хийх зэрэгт 100 төсөл чиглэх аж. Мөн амьдралын чанарыг дээшлүүлэх, их дээд сургуулиудыг нэгтгэж, боловсролын реформ, эрүүл мэндийн салбарт хүн бүрийг жилд нэг удаа үзлэгт ордог тогтолцоонд шилжих, засаглалыг сайжруулах 25 шилжилт зэргийг шийдвэрлэх аж.

Засгийн газрын төлөөлөгчид маргаашнаас ТОП аж ахуйн нэгжүүд, донор байгууллагуудын төлөөлөгчидтэй уулзалт хийх аж.