Алтанхуяг.Б
altankhuyag@montsame.mn
2025-09-12 11:40:45
Монгол наадам
“Монгол наадам” бол монголчуудын бахархалт түүх, өөрсдийн бүтээсэн гайхамшигт соёл, ёс заншлын илэрхийлэл билээ. Тиймдээ ч дэлгэсэн тэрлэг шиг тал нутгийн дэнж хотойлгосон “монгол наадам”-ыг сонирхох жуулчдын хөл зуны дэлгэр цагт тасрах нь үгүй. Орчин цагийн судлаачид Монголын наадам Хүннү гүрний нэгдсэн төр байгуулагдсан МЭӨ I-II зуунд үүссэн хэмээн тодорхойлдог. Тухайн үед морь, бөх, сурыг тулгар төрийн үүсэл хэмээн үздэг байж.
2997 өдөр
Хаанс Лэдэрийн мөрөөр
Австрийн судлаач, аялагч Хаанс Лэдэрийн цуглуулсан эд өлгийн зүйлсийн тухай өгүүлэх “Эд өлгийн барилдлага: Хаанс Лэдэрийн мөрөөр” нэртэй үзэсгэлэнг судлаач, нийгмийн антропологич Мария Катарина Ланг санаачлан зохион байгуулж “Богд Хааны ордон музейд” гаргалаа.
3004 өдөр
Э.Тодгэрэл: Мамбрето миний хамгийн хайртай дүр
Улаанбаатар /МОНЦАМЭ/.Улсын Драмын Эрдмийн Театрын уран бүтээлчид ОХ-ын Якут улсын П.А.Ойунского-ийн нэрэмжит Драмын Эрдмийн театрын урилгаар “Чөлөөт хос” жүжгийг тус театрын тайзнаа тоглохоор болсныг уншигчдад дуулгахад таатай байна. Ингээд тус жүжгийн гол дүрийн жүжигчин, СТА Э.Тодгэрэлтэй уулзаж ярилцлаа.
3007 өдөр
Гэрлийн тасалданги авиа
“Алтан хальс” олон улсын индепентенд кино наадамд энэ жил 52 орноос 268 бүтээл ирсэн нь тус наадмын хүрээ өргөжин тэлж, олон улсад танигдах болсныг илтгэж байв. Наадмын хүндэт зочдоор Берлиний олон улсын кино наадмын “Алтан баавгайн”-н эзэн, Каннын “Шилдэг кино зохиол”-ын шагналт, Германы нэрт найруулагч Фатих Акин, ОХУ-ын халимаг гаралтай найруулагч Элла Манжеева нар хүрэлцэн ирсэн билээ.
3011 өдөр
Гайхамшигт зун
Турк гаралтай Германы нэрт кино найруулагч, зохиолч, продюсер Фатик Акиний өнгөрсөн онд хийсэн “Чик” бүтээлээр энэ жилийн “Алтан хальс - 2017” индепендент кино наадам нээлтээ хийв. Тус киног Вольфнганг Херрндорфын хүүхэд, залууст зориулсан ижил нэрт романаас сэдэвлэн бүтээсэн юм. Найруулагч Ф.Акин тус наадмын үеэр айлчлан ирж киноны дараа үзэгчидтэй уулзаж, хэлэлцүүлэг зохион байгуулсан нь “Алтан хальс” наадмын онцлох үйл явдлын нэг байлаа.
3014 өдөр
Хайрлахын шалтгаан буюу С.Цэнгэлбаярын гэрэл зургууд
Өвөрмонголын Шилийн гол аймгийн Сөнөд зүүн гаран хошууны малчин, гэрэл зурагчин С.Цэнгэлбаяр "Би монгол хүн" уран бүтээлийн үзэсгэлэнгээ "Хүннү молл" дахь "Гамма" галерейд нээлээ. Тэрээр Өвөрмонгол болон Монголын үндэсний гэрэл зурагчдын нэгдсэн холбооны гишүүн юм. Ийнхүү С.Цэнгэлбаяр нь “Улаанбаатар” хотноо өөрийн бие даасан үзэсгэлэнгээ гаргаж буй анхны Өвөрмонгол гэрэл зурагчин болов.
3020 өдөр
Хүүхэд насанд хүргэдэг Хаяао Мияазаки өвөө
Дэлхийн бүх л хүүхдүүд Америкийн “Walt disney” хэмээх хүүхэлдэйн кино бүтээдэг, алдартай стиудыг хайрладаг. Тус газартай Японы алдартай анимэ бүтээгч Хаяао Мияазакигийн “Studio Ghibli”-г харьцуулж болно. "Би логикоор кино бүтээдэггүй. Оронд нь би далд ухамсарынхаа гүнд нэвтрэх гэж хичээдэг. Ингэснээр нүд нээгдэж, тэс өөр санаа, дүр зургууд гарч ирнэ. Би тэднийг ашиглан кино бүтээдэг. Гэхдээ ингэх хэрэггүй ч байж магадгүй. Яагаад гэвэл сэтгэлийнхээ гүнд байгаа зүйлсийг гаргаад ирэхээр нийгэм дунд амьдрахад хэцүү болчихдог юм" хэмээн алдартай найруулагч Хаяао Мияазаки хэлж байсан удаатай.
3025 өдөр
Онц дүнтэй "Дэггүй Лиз"
УДБЭТ-ын хамт олон Францын алдарт хөгжмийн зохиолч Ф.Херольдын “Дэггүй Лиз” бүжгэн жүжгийг тайзнаа найруулан тавьж үзэгчиддээ бэлэг барив. Театрын хамт олон, уран бүтээлчид жил бүр нэг шинэ уран бүтээл үзэгч олондоо хүргэхийг зорьдог. Өнгөрсөн онд дөрвөн балетмейстерийн “Дөрвөн өнгө” хэмээх бүжгэн жүжгийг толилуулж байсан бол энэ жилийн хувьд “Дэггүй Лиз”-ээр урын сангаа баяжууллаа.
3028 өдөр
Ц.Чинзориг: “Дэггүй Лиз” хоёр жилийн өмнөөс үзэгчидтэйгээ уулзахаар бэлтгэгдсэн
Монголд анх удаа Францын алдарт хөгжмийн зохиолч Ф.Хэрольдын "La Fille mal gardee" хэмээх балет “Дэггүй Лиз” нэртэйгээр ДБЭТ-ын тайзнаа тоглогдох гэж байна. Үүнтэй холбогдуулан тус балетын найруулагч Ц.Чинзоригтой ярилцлаа.
3032 өдөр
Монголоо дэлхийд таниулж буй уран бүтээлчид
Монголынхоо нэрийг дэлхийн кино урлагийн тавцанд өндөр өргөж яваа залуусын нэг бол найруулагч Б.Үйзэнмаа юм. Түүнийг монголын кино сонирхогчид “Уран хас” бүтээлээр нь андахгүй мэднэ. Харин гадаадын кино үзэгчид, мэргэжлийн судлаачид “Над руу ингэж битгий хар”, “Khuyagaa”, "Thos", "Spider Beach" кинонуудаар нь сайн мэднэ.
3034 өдөр
Хоцорч болохгүй үйл явдлууд
Бид өнөөдөр урлагийн үнэт зүйлийг ойлгодог, шинэ сэргэг бүтээлүүд зохион төрөн гарч, Э.Бат-Үүлийн санаачилсан “Найрсаг Улаанбаатар” хөтөлбөрийн хэмжээнд олон сайхан тоглолт, “урлаг хэмээх зүйлтэй өөрийн биеэр уулзан хуучилж суух” мэт үйл ажиллагуунууд зохиогдох болсон. Яг одоо тэдний ихэнх нь уламжлал болгон зохиогддог урлаг, соёлын томоохон “эвент” болон хувираад байгаа билээ. Ингээд уншигчиддаа энэ зун болох урлагийн томоохон арга хэмжээнүүдийн талаарх мэдээллийг хүргэе.
3038 өдөр
Өнгөрсөн намар
Энд бидний мэддэг, үздэгээс тэс өөр түүх өгүүлэгддэг. Чухам хайр сэтгэлийг хүний дотоод мөн чанартай хослуулж өгснөөрөө тус кино алдартай байж мэдэх юм. Дээр нь хэтэрхий дүнсгэр гэмээр зурагт авалтуудтай бөгөөд тачигнатал хөхөрмөөр ганц ч үйл явдал өрнөхгүй. Гэхдээ үзэгчдийг огт инээмсэглүүлэхгүй гэвэл бас худал болох болов уу.
3042 өдөр
Номын баяраас онцлох, шинэ номууд
“Номын соёлт ертөнц” төрийн бус байгууллагаас жил бүр уламжлал болгон зохион байгуулдаг “Улаанбаатар-Номын яармаг"-ын энэ оны хаврын баяр эхэлжээ. Уншигч зохиолчид, хэвлэн нийтлэгчдийг уулзуулдаг, ном бүтээлийг дэлгүүрийн шимтгэлгүй худалдан авах боломжийг уншигчдад олгодгоороо уг номын баяр онцлогтой юм. Ингээд та бүхэнд номын баяраар худалдаж буй онцлох, шинэ номуудыг танилцуулж байна.
3045 өдөр
Харанхуйгаас гэрэл үзэх хүсэл
“Мөрөөдөгчийн өдөр”-ийн хамт олон энэ долоо хоногийн үзвэрээр Францын зохиолч Жан Телегийн бичсэн ижил нэрт зохиолоос сэдэвлэсэн киног үзэгчиддээ хүргэлээ. “Амиа егүүтгэлийн дэлгүүр” нэртэй уг анимэйшн киног Патрис Леконт найруулсан байдаг. Нэрнээсээ эвгүйцэх мэдрэмж төрүүлэх хэдий ч хэтэрхий бараан болоод басхүү нэг шугамд туйлширсан гэрэл гэгээтэй зүйлсийн талаар ч өгүүлээгүй. Харин хар цагааны нийлмэл цогц гэж дүгнэхэд болох билээ.
3046 өдөр
Дэлхийн төв ба археологийн олдворууд
Монгол Улсын үүх, түүх археологийн үнэт ховор олдворуудаар үргэлж баяжиж, шинэчлэгддэг билээ. Тиймдээ ч БСШУСЯ, Ховд аймгийн ЗДТГ, Монголын Үндэсний музей, Соёлын өвийн төв, Ховд их сургууль зэрэг байгууллагууд хамтран “Хадан гэрийн соёл” үзэсгэлэнг олон нийтэд толилуулсан юм.Хадны оршуулга нь нарны тусгалаас далд, бороо чийг нэвтэрдэггүй хуурай нөхцөлд хатаж занданшсан байдаг учраас олдворууд нь маш сайн хадгалагдсан учир эртний түүхийн судалгаанд үнэлж баршгүй чухал ач холбогдолтой байдаг талаар судлаачид өгүүлж байв.
3053 өдөр
БААТАР ХОТЫН БААТРУУД
Өдгөө Улаанбаатар хотын хүн амын тоо сая хол давжээ. Удахгүй хоёр сая хүн дөрвөн уулынхаа дунд аж төрөх цаг энүүхэнд ойрхон байх шиг санагдана. Хүний амьдрал юм хойно энэ бүх хүмүүс аз жаргалтай, сайн сайхан яваа гэвэл жинхэнэ үлгэр болох биз. Тэдэнд сэтгэл бухимдуулсан асуудал, шийдвэрлэж чадахгүй бэрхшээлүүд өдөр бүр тулгардаг. Ихэнх нь асуудалтай нүүр тулж, түүнийгээ шийдэж амьдардаг ч гэлээ “хувь тавилан”-гийн эрхээр ч гэх үү өөрийнхөөрөө шийдвэр гаргаж, үзэл бодлоо илэрхийлж, гүйж харайж чадахгүйгээр үл барам улсынхаа нийслэлд амьдран буй гэдгээ төсөөлдөггүй хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэд ч бий.
3054 өдөр
Хоосонд нэвтрэхүй
3074 өдөр
Алтан бийрийн үзүүрт
3080 өдөр
Гамлет буюу театрын бэлэг
3083 өдөр
“Монгол улсын түүх” сурах бичиг шинэчлэгдэн гарлаа
3088 өдөр
УВС: Баруун бүсийн шилдэг стартап шалгаруулна 4 минут
БУЛГАН: Аймгийн аюулгүйн нөөцийн өвс бэлтгэлийн ажилтай танилцлаа 19 минут
“Улаанбаатар Амазонс” баг Азийн лигт тоглоно 32 минут
Албанид хиймэл оюунаар бүтээсэн сайдыг томилжээ 1 цаг
9/11-ний халдлагад амь үрэгдэгсдийн дурсгалыг хүндэтгэв 2 цаг
Бразилын Ерөнхийлөгч асанд 27 жилийн хорих ял оноожээ 2 цаг
“Улсын эх дагина Дондовдулам” үзэсгэлэнг нээнэ 3 цаг
Богдхан уулын тэнгэрийг тайх төрийн тахилга боллоо 3 цаг
38 дахь удаагийн Үндэсний Номын баяр 2025 оны 9-р сарын 19–21-ний өдрүүдэд болно 3 цаг
Алтны үнэ цойлох цагаар 3 цаг
ӨНӨӨДӨР: “Яс, булчингийн эрүүл мэнд-2025” олон улсын эрдэм шинжилгээний хурал болно 4 цаг
СҮХБААТАР: Авто тээврийн салбарын 100 жилийн ойг үндэсний спортын тэмцээнээр эхлүүлэв 16 цаг
Дорноговь аймгийн Өргөн сумын ЕБС "Цахим анги"-тай боллоо 17 цаг
ӨВӨРХАНГАЙ: Төв халхын уламжлалт наадгай бол “Дэмбээ” юм 18 цаг
ДОРНОД: Зах зээлд 600 мянга гаруй толгой мал борлуулах шаардлагатай 18 цаг
ТӨВ: Хүннү хот төлөвлөлтийн талаар ажлын баг аймгийн удирдлагатай уулзлаа 18 цаг
А.Дюплантис: Токиод дахин очих гэж байгаадаа баяртай байна 18 цаг
Балбад байдал тогтворжиж эхэллээ 18 цаг
БАЯНХОНГОР: Гүр дууны агуулгад орчлон ертөнцийн тухай ойлголтыг өргөн утгаар тайлбарласан байдаг 18 цаг
ХӨВСГӨЛ: Мэргэжлийн хоёр баг ажиллаж байна 18 цаг
ТӨВ: Зүүндэлгэр 4 дүгээр багийн уурын зуухыг хийн түлшээр ажилладаг зуухаар солив 18 цаг
ХӨВСГӨЛ: Халдварын тохиолдол нэмэгдээгүй, 43 хүн тусгаарлалтаас гарлаа 18 цаг
Ази, Номхон далайн орнуудын өргөн нэвтрүүлгийн холбооны чуулган эхэллээ 19 цаг
Толгойтод задгай спорт цогцолборыг ашиглалтад орууллаа 19 цаг
Азийнхан аль зүгт аялахыг хүсэж байна вэ? 19 цаг
6G сүлжээнд зориулсан чип бүтээжээ 19 цаг
Уул уурхайн салбарын шинэ мөчлөг, шинэ зураглал 19 цаг
Хүлэмжийн хийн ялгарлыг багасгахад Япон улстай хамтран ажиллана 19 цаг
Аж ахуйн нэгжүүдэд зориулсан “E-Business” нэгдсэн санг хөгжүүлнэ 19 цаг
А.Дүүрэнжаргал: Уул усны тахилгыг Бодончар мунхгийн үеэс эхэлсэн гэж үздэг 19 цаг
Их наадмын 17 төрлийн тэмцээнийг Баянхонгорт зохион байгуулна 19 цаг
Азийн үнэт цаасны форум болж байна 19 цаг
УИХ-ын намрын чуулган есдүгээр сарын 15-нд эхэлнэ 20 цаг
Fitch агентлаг зэсийн үнийн таамгаа өсгөжээ 20 цаг
СКАЛА хөтөлбөрийн Монгол Улсад оруулсан хувь нэмэр, үр дүнг хэлэлцлээ 20 цаг
ЗАВХАН: Улаан хальст саримсыг 50 мянган төгрөгөөр борлуулж байна 20 цаг
“Ази, Номхон далайн худалдааны интеграцийг бэхжүүлэх нь” сэдэвт бүс нутгийн сургалт болж байна 20 цаг
Батлан хамгаалахын салбарын солилцоо, хамтын ажиллагааг үргэлжлүүлэн хөгжүүлнэ 20 цаг
Өмнөд Солонгос, АНУ хоёр визийн шинэ ангиллыг хэлэлцэнэ 20 цаг
Арцан уулын бичээс 20 цаг
БУЛГАН: Шинэлэг бүтээлч аргачлалаар цогц хөгжлийг хүүхэд бүрд олгоно 20 цаг
БУЛГАН: Хэлмэгдэгсдийн дурсгалд цэцэг өргөлөө 21 цаг
ӨВӨРХАНГАЙ: Малчин бүсгүй малын сархинаг, гүзээгээр бүтээл урлаж байна 21 цаг
УВС: Уулаараа цас орно 22 цаг
ЗАВХАН: Цахим орчинд хувийн нууцаа хамгаалах талаар иргэдэд зөвлөн тусалж байна 22 цаг
ГОВЬ-АЛТАЙ: Яруу найраг, өв соёлын дугуйлан үнэ төлбөргүй хичээллэнэ 23 цаг
Токиод хэт халууны улмаас ДАШТ-ий хуваарийг өөрчилнө 23 цаг
Бельгийн тал мансууруулах бодистой тэмцэхэд туслахыг АНУ-аас хүсжээ 23 цаг
ОРХОН: “Эрдэс баялгийн салбарын тогтвортой хөгжил” өндөр түвшний уулзалт боллоо 23 цаг
Авто машингүй өдрөөр нийтийн тээврийн 43 чиглэлийн 453 автобусны маршрутыг өөрчлөв 24 цаг
ХОВД: Цагаатгах хуулийн дагуу 20 иргэн нөхөх олговор авчээ 24 цаг
OpenAI компани Oracle-тай 300 тэрбум долларын гэрээ байгуулжээ 1 өдөр
Швед, Нидерландаас Польшид агаарын довтолгооноос хамгаалах систем нийлүүлнэ 1 өдөр
Засгийн газрын www.D-GOV.mn цахим систем өнөөдрөөс ажиллаж эхэллээ 1 өдөр
АРХАНГАЙ: Дэлхийн өвд бүртгэгдсэн буган хөшөөд 1 өдөр
ОРХОН: Өрхийн эрүүл мэндийн төвүүдэд олон улсын ISO 9001:2015 стандартын гэрчилгээ гардууллаа 1 өдөр
Катар: Израилын цохилт нь зуучлах үйл явцыг зогсоож чадахгүй 1 өдөр
Балбыг “балбаж” буй жензичүүдийн бослого 1 өдөр
Японы “Ёс зүйн нийгэмлэг”-ийн тэргүүн Ито Наоког хүлээн авч уулзав 1 өдөр
АРХАНГАЙ: Аймгийн нөөцөд 536658.3 тн өвс, 9028 тн тэжээл шаардлагатай 1 өдөр
Засгийн газрын гишүүдтэй хариуцлагын гэрээ байгууллаа 1 өдөр
Төмөр замын салбарт хиймэл оюунд суурилсан дэвшилтэт технологи нэвтрүүлэхийг зорьж байна 1 өдөр
ХОВД: Урьдчилсан байдлаар 300 мянга гаруй толгой малыг зах зээлд нийлүүлнэ 1 өдөр
Говь-Алтай аймагт 3.7 магнитудын хүчтэй газар хөдөллөө 1 өдөр
Д.Трампыг дэмжигч идэвхтэн амиа алджээ 1 өдөр
Төмөртэйн овооны цайрын ордтой холбоотой төрд учруулсан хохирлыг нэхэмжлэхээр болов 1 өдөр
ӨМНӨГОВЬ: “Эзэмшсэн мэргэжлээрээ эх нутагтаа ажиллацгаая” хөтөлбөрт 25 оюутан тэнцжээ 1 өдөр
Нийслэлийн хөгжлийн 2026 оны төлөвлөгөөний төслийг НИТХ-ын дарга А.Баярт өргөн барьжээ 1 өдөр
Азийн эмэгтэй парламентчид Монгол Улсад чуулж, тогтвортой ирээдүйн бодлогыг хэлэлцэнэ 1 өдөр
ӨНӨӨДӨР: "Уул уурхайн 7 хоног" эхэлнэ 1 өдөр
Монгол Улс, Улаанбаатар хот, Чингэлтэй дүүрэг, Б.Жигжиджавын гудамж-8, Индекс-15160, Ш/х-1514, info@montsame.gov.mn
Мэдээллийн МОНЦАМЭ агентлаг ©2025