Алтанхуяг.Б
altankhuyag@montsame.mn
2025-11-10 00:23:41
КОНТЕМПОРАРИ БҮЖИГ МОНГОЛД
Монголын Урлагийн Зөвлөл Монголд анх удаа олон улсын орчин үеийн бүжгийн наадмыг “Моушин Монголиа” нэрээр зохион байгууллаа. Цаашид хоёр жил тутамд зохиогдох уг наадамд АНУ-ын “Ририй Вүүдбүри” бүжгийн компани, Канадын “Бил Колмэн Дэнс”, ОХУ-ын “Туда-Сюда” орчин үеийн бүжгийн хосууд хүрэлцэн ирж, дэлхийн жишигт нийцсэн тоглолтуудаа Монголын тайзнаа тавихаар болсон гэрэлт мэдээг уншигчдад сонсгоход тун таатай байна.
2734 өдөр
Монголын театрт "МУЗА" чуулсан өдөр
Театр урлагийн шилдгүүдийг шалгаруулдаг  “Гэгээн Муза” 14 дэх удаагийн олон улсын театрын наадам Улаанбаатар хотноо болж шилдгүүдээ тодрууллаа. 14 дэх удаагийн тус наадмаас үзэхэд Театрын урлагт шинэ залуус хүч түрэн орж ирж орчин үеийн театрын урлагийн хэлбэршил хэдийн үүсч бүрэлдээд буй нь тодхон харагдаж байлаа. Мөнхүү “Гэгээн Муза” наадам ч олон улсад хүрээгээ тэлж, гадны томоохон уран бүтээлчид тус наадамд чансаагаа сорьж, өөрсдийн бүтээлийн үнэлэмжийг тодорхойлох болсон нь Монголын теарт “амьд” гэдгийн томоохон баталгаа болж буй юм.
2736 өдөр
Миний мэдэх орь ганц Канад
Элис Мүнро. Энэ нэрийг мэдэхгүй Канад бүү хэл уран зохиолд шимтдэг уншигч ч үгүй болов уу. Орчин цагийн өгүүллэгийн гарамгай мастер хэмээн нэрлэгддэг түүний “Үлгэрч”-ийг уншаад л миний оюун бодолд Мүнро гэх үзэсгэлэнт эмэгтэй өөрийн тарьж ургуулсан баатруудын дүрээр шургасан юм. Тэрээр 1931 онд Канад улсын, миний огтоос сонсч байгаагүй Онтарио хэмээх жижигхэн хотод төрсөн байдаг. Харин одоо Мүнрог ч тэр, Онтариог ч тэр дэлхийн сая сая хүн мэддэг болсон. Газрын зураг дээр бол Канадын өмнөд хэсэгт орших эл хот яг л дээш цоройн үсэрч буй халим шиг дүртэй. Мичиган нуур энэхүү том халимны сүүл хэсгээр байрладаг юм.
2742 өдөр
Монголд мэндэлсэн ФАУСТ
Өнөөдрийн бидний мэдэх драмын жүжгийн уламжлалт тавилт, өнгө төрхийг эвдсэн технологийн дэвшлүүд болон бусад хорь гаруй шинэ содон, сонирхолтой шийдлүүдийг багтаасан “Фауст” пост драмын жүжиг Монголын тайзнаа амиллаа. Тухайн орны театрын хөгжлийн зэрэг зиндааг илтгэж, Шекспир болоод сүүл үеийн сонгодогууд болох Беккетийн “Годог хүлээхүй”, Сартрийн “Оршуулаагүй үрэгдэгсэд”, Инескогийн “Хирс” зэрэг жүжгүүдтэй титэм хуваан эзэмшдэг бүтээлийн тоонд Германы суут зохиолч Гётегийн “Фауст” жүжиг яах аргагүй орно.
2743 өдөр
Өнө эртний түүх өгүүлэх үндэсний бичиг үсэг
2748 өдөр
Үндэсний урлаг
Энэ үг зөвхөн кино бус үндэсний урлаг, Монголчуудын сэтгэлгээний цар хүрээ, шашин шүтлэг, нүүдлийн аж ахуйн сэдэвтэй нягт холбогддог бүхий л урлагийн төрөлд хамаарна. XIX болон XX дугаар зуунд соёл иргэншлийн зааг гэх ойлголт урлагт маш хүчтэй нөлөөлсөн. Өдгөө харин Монголчууд суурьшмал амьдралд шилжсэн ч нүүдэлчин ахуйн уламжиллаа хадгалсаар байгаа бөгөөд иргэншлийн зааг дээр оршин буй цөөн улсын нэг. Барууны соёл ихээр нэвтэрсэн ч өөрсдөө дорнын урлагийн соёлтой хэмээн нэрлэдэг. Мэдээж энэ цаг үед л үндэсний урлаг улам хүчирхэгжих нь гарцаагүй билээ.
2749 өдөр
Театрчилсан уншлага ба Кафка
Монголд анх удаа “театрчилсан уншлага” гэх тодотгол бүхий орчин үеийн театрын тайзнаа сонгодог зохиолын оршихуйн шинэлэг хэлбэр бий болж байна.  “Black Box”-ын хамт олон “Сартай уншлага”-ыг хоёр дахь удаагаа зохион байгуулснаар энэ нь маш амжилттай болж томоохон театр судлаач, шүүмжлэгчдээс онц дүн авсан юм.
2750 өдөр
Франц Кафкагийн “Хувирал” туужийг анх удаа тайзнаа амилуулна
Театрын нэгэн шинэ төрлөөр үзэгчидтэй уулздаг “Сартай уншлага” арга хэмжэээнэ удаа экзистенциалист зохиолч Франц Кафкагийн “Хувирал” туужийг “Тагтаа паблишинг”-ийн үүсгэн байгуулагчдын нэг, орчуулагч Ж.Тэгшзаяагийн орчуулгаар та бүхэнд хүргэх гэж байна. 
2755 өдөр
Морин хуурын арилшгүй мөрийг үлдээхүй
Улаанбаатар /МОНЦАМЭ/. Морин хуурын чуулгын жил бүрийн уламжлалт тоглолтуудын нэг болох “Novel Melody” тав дахь жилдээ “Монгол Улсын Филармони”-д амжилттай боллоо. Морин хуурын чуулгын уран бүтээлчдийн мэргэжлийн ур чадварыг харуулсан шинэ хөгжим, шинэ дуугаралт, шинэ өнгө аяс, агуулга гээд бүгд шинэлэг өвөрмөц тоглолт болдог гэдгийг үзэгчид мэднэ.
2763 өдөр
Соёлын түүх ба уламжлалын үнэ цэнэ
2769 өдөр
АЛТАН БИЙРИЙН ОРОН
Жил бүр уламжлал болон зохион байгуулагддаг залуу уран бүтээлчдийн хүсэн хүлээж, ур ухаанаа шингээн бүтээснийнхээ үр шимийг үзэн, үзэгч олондоо толилуулан, өөрийгөө сорьж, авьяас билгээ үнэлүүлдэг “Алтан Бийр”-2018 олон улсын үзэсгэлэн МУЭ-н “Арт галерей”-д нээгдсэн юм. МУЭ-ийн дэргэдэх Залуу Уран Бүтээлчдийн Нэгдэл нь “Алтан Бийр” үзэсгэлэнг олон улсын цар хүрээтэй томоохон үзэсгэлэн болгохын төлөө хичээн ажиллаж энэ удаад Иран, Серби, Еиптийн уран бүтээлчид оролцож байгаа бөгөөд жил бүр оролцогчдын маань ур чадвар өсч, гадаадын уран бүтээлчдийн оролцох хүсэл сонирхол нэмэгдэж байгааг зохион байгуулагчдын зүгээс онцоллоо.
2771 өдөр
ДУУССАН БОЛ ДАХИАД ЭХЭЛЬЕ
“Цаг хугацаа хэлнэ” ном дотроо 5 бүлэгтэй. Бүлэг бүр Уншихуй, Оршихуй, Мэдрэхүй, Нээхүй, Санахуй гэсэн нэртэй. Тухайн зохиолыг эхлээд унших, дараа нь оршихуйгаа тодорхойлох, бүтээлийг мэдрэх, өөр шинийг нээх, эцэст нь үл мартах гэсэн утгаар бүлэг тус бүрийг зангидсан санагдана.
2778 өдөр
“Алтан хальс” олон улсын индепендент кино наадмын бүртгэл эхэллээ
Улаанбаатар /МОНЦАМЭ/. “Алтан хальс”  холбооноос  6 дахь жилдээ “Алтан хальс индепендент кино наадам”-ыг  6 дугаар сарын  2-8-нд Улаанбаатар хотод зохион байгуулах гэж байна. 
2780 өдөр
“Жазз” хөгжмийн шинэ төрх
Урлаг тэр дундаа хөгжмийн урлаг бол хүн төрөлхтний амьдралын салшгүй нэг хэсэг. Дэлхий нийтээр хоорондоо ярилгүйгээр хөгжим болоод уран зургийн хэлээр ойлголцож, тухайн орны соёл, зан заншил, уран бүтээлчдийн ахуйтай танилцаж болдог.
2788 өдөр
Мөнгөний “одоо үе” ба блокчайн технологи хөгжүүлэгчдийн эрин
Анх хүн төрөлхтөн нийгэмшиж хоорондоо худалдаа наймаа хийх болсон цагаас “мөнгө” гэсэн ойлголт бий болсон. Хэдий удаан хугацааны туршид тухайн цаг үед  мөнгө л бүхнийг зохицуулагч гол хүчний нэг байсан билээ. Эрт цагаас металл, зоосон мөнгийг хэрэглэж байсан ч жин ихтэй байсан тул цаасан хэлбэрт шилжүүлсэн. Өдгөө цаасан мөнгө элэгдэж мууддаг чанартай тул хэдийн цахим хэлбэрт шилжээд байна. Энэ нь мөнгөний “одоо үе” гэж судлаачдын дунд нэрлэгдэх хэмжээнд хүрчээ.
2791 өдөр
ТЭМДЭГЛЭЛЭЭС ДЭЛГЭЦЭНД ЗАЛАРСАН “БАЙТАГ БОГД”-ЫН ТҮҮХ
Түүх бүр цорын ганц байдаг. Бидэнд бахархах түүх олон ч тэд өөрсдийн гэсэн нулимс, зүрх эмтрэм дурсамжийг эргэн сануулах нь олонтаа. Үүний нэг нь “Байтаг Богдын тулалдаан” бөгөөд 1993 онд хэвлэгдсэн “Монгол Улсын хил хамгаалалтын түүхэн тэмдэглэл” номын хуудсанд тодорхой өгүүлэгдсэн байдаг. 1948 оны 7 дугаар сарын 7-ны өглөө Дамжигийн сумангийн улс төрийн орлогч Г.Хаянхярваагаар ахлуулсан Б.Гиваан /тасгийн ахлагч/, Б.Тэгшээ, Л.Даваадорж, Н.Дандархайдав, Э.Архад, Т.Баян, Л.Гончигзэвгэ, Д.Чойжин, Ч.Пэлжээ нарын бүрэлдэхүүнтэй хилийн манаа Байтаг богд уулын Бүдүүн харгайт голын хавцлын аман дахь харуулын цэг дээр үүрэг гүйцэтгэж байв. Яг эндээс халаглаж харамсам боловч эрэлхэг хилчдийн алдарыг үүрд мөнхөлж үлдээсэн “бараан түүх” эхэлнэ.
2797 өдөр
"МАРТ 8"-аар ямар ном бэлэглэх вэ?
Хамгийн дээд бэлэг бол ном хэмээн монголчууд ярьдаг. Үнэхээр эртний судар, бичээсүүдээс авахуулаад номыг дээдлэн шүтэж, баринтаглан шүншиглэж ирсэн нь учиртай биз ээ. Харин энэ удаад “Март 8” буюу Олон Улсын эмэгтэйчүүдийн эрхийг хамгаалах өдрийг тохиолдуулан эмэгтэй хүн уншихад тохиромжтой 8 номыг тоймлон хүргэж байна. Ингэхдээ эмэгтэй хүмүүсийн заавал унших номын жагсаалтуудад багтдаг Л.Н.Толстойн “Анна Каренина”, Г.Флобер “Бовари хатагтай”, Артур Голден “Гейшагийн дурсамж” зэрэг байнга нэрлэгддэг номуудаас илүүтэйгээр яг одоо үеийн эрэлт хэрэгцээг хангаж, бэстселлэр болж буй бүтээлүүдийг санал болгож байна.
2805 өдөр
“Австралид 820 хоног” номын нээлт боллоо
“Австралид 820 хоног” номын нээлт Д.Нацагдоржийн нэрэмжит Улаанбаатар хотын төв номын санд боллоо. Уг номын зохиолч Н.Зулзаяа Австралийн Сидней хотод суралцаж байх үедээ бичсэн дурсамж тэмдэглэлээ эмхтгэн ном болгон хэвлүүлжээ. Зохиогч энэхүү номоо Австрали улсад сурч, ажиллаж, амьдрах хүсэлтэй хүн бүхэнд зориулан бичсэн байна.
2806 өдөр
ОНЦЛОХ УРЛАН
Монголын уран зургийн галерейн үзэсгэлэнгийн танхимд боллоо.  Боловсрол Соёл, Шинжлэх ухаан, Спортын Яамаас зохион байгуулж буй уг үзэсгэлэнд Ч.Батмөнхийн “Дайны талбарт”, Г.Одонгийн “Ажлын дараа”, Б.Шаравын “В.И.Ленин”, Б.Чогсомын “Бөхчүүд” зэрэг алдартай бүтээлүүд тавигдсан байна.  Үзэсгэлэн энэ сарын 6-ны өдөр хүртэл үргэлжлэх бөгөөд үнэ төлбөргүй юм. Тус үзэсгэлэнгээс бид өнгөрсөн нийгмийн үйл явдал, хувьсгалын гал улаан түүх бийр, будгийн хослолоор хэрхэн амилснийг үзэх боломжтой.
2810 өдөр
“Алтан хальс”-ийн эхлэл ба эхний сарын шилдэг кинонууд
Арт кино урлагийг монголчуудад таниулан, кино сонирхогчдын мэлмийг мялаасан олон сайхан бүтээлийг тольдох боломж олгодог “Алтан хальс” кино наадам 6 дахь жилдээ Улаанбаатар хотноо зохион байгуулагдах гэж байна. Алтан хальс холбооноос уламжлал болгон зохион байгуулдаг тус наадам өнгөрсөн жилээс индепендент кино наадам болон өргөжиж, хүрээгээ улам бүр тэлснээрээ онцлог болж чадсан билээ. 
2816 өдөр
“Монгол Улсыг 2026-2030 онд хөгжүүлэх таван жилийн үндсэн чиглэл”-ийг танилцууллаа 4 цаг
Хангай, Хөвсгөлийн уулархаг нутаг, Идэр, Тэс голын хөндийгөөр шөнөдөө -28 градус хүрнэ 7 цаг
ОРХОН: Батлан хамгаалахын сайд Д.Батлут Зэвсэгт хүчний 186 дугаар ангийн үйл ажиллагаатай танилцлаа 7 цаг
Л.Месси түүхэн дээд амжилт тогтоолоо 9 цаг
Оросын эсрэг 20 дахь багц хоригийг хэлэлцэж эхэлжээ 11 цаг
Гретцкигийн дахин нэг дээд амжилтыг Овечкин эвдэх боломжтой гэв 11 цаг
45 ДАХЬ ДОЛОО ХОНОГ: Нью-Йоркийн даргаар анх удаа мусульман шашинтан сонгогдлоо 12 цаг
"CELAC-EU" дээд түвшний уулзалт эхэлжээ 12 цаг
COP30 Дээд түвшний уулзалтын индрээс COP17 бага хуралд идэвхтэй оролцохыг урилаа 13 цаг
Баянголын амны 2007 айлын орон сууцны төслийн барилга угсралтын ажлын явц 25 хувьтай үргэлжилж байна 13 цаг
Сирийн түр Ерөнхийлөгч албан ёсны айлчлал хийхээр АНУ-д хүрэлцэн иржээ 13 цаг
Их нууруудын хотгор говийн өмнөд хэсгээр +6 градус дулаан байна 14 цаг
Н.Жокович “ATP Tour”-ын тэмцээнд түрүүлсэн хамгийн ахмад тамирчин болжээ 14 цаг
СҮХБААТАР: “Contemporary аrt” үзэсгэлэнг орон нутагт анх удаа дэглэлээ 1 өдөр
“Цайны зам”-ын аялал жуулчлалын хамтын ажиллагааг хөгжүүлэх төлөвлөгөөнд гарын үсэг зурав 1 өдөр
Цас цэвэрлэгээнд шинэ үеийн техникийг ашиглаж байна 1 өдөр
"Грэмми-2026" шагналд нэр дэвшигчид тодорчээ 1 өдөр
В.Орбан: Оросын газрын тос, хийн нийлүүлэлтийн эсрэг АНУ-аас хориг тавихгүй 1 өдөр
Монгол, Кувейтийн хооронд байгуулах явцдаа буй баримт бичгүүдийг эцэслэнэ 1 өдөр
МОНЦАМЭ - ЭНЭ 7 ХОНОГТ 1 өдөр
Улаанбаатар болон Бурёнг хот хооронд хамтын ажиллагааны санамж бичиг байгууллаа 1 өдөр
Ливан Улсад хавсран суух Элчин сайд Э.Булган Итгэмжлэх жуух бичгээ өргөн барив 1 өдөр
“GTA 6” тоглоомыг гаргах хугацаа дахин хойшилжээ 2 өдөр
Феминист бус эмэгтэй ерөнхий сайд – Санаэ Такаичи 2 өдөр
Г.Должинсүрэн: Дотор уланд шир, эсгий, нэхийгээ хавчуулдаг болохоор чийг татдаггүй 2 өдөр
Билгүүн номч Б.Ринчений роман туурвилд оруулсан хувь нэмрийн тухай лекц болов 2 өдөр
ӨМНӨГОВЬ: “Үзэсгэлэнт говь” цаасан бар урлалын үзэсгэлэн дэлгэлээ 2 өдөр
ӨВӨРХАНГАЙ: Сумдын төрийн албан хаагчдыг орон сууцаар хангахад анхаарч байна 2 өдөр
ӨМНӨГОВЬ: Үзлэгт хамрагдсан хүүхдүүдийн 50 гаруй хувь нь шүдний өвчтэй байна 2 өдөр
БУЛГАН: Малчид асуудлаа бүлээрээ шийдэх нь үр дүнтэй байдаг 2 өдөр
Умард Солонгосоос Япон тэнгис рүү баллистик пуужин харважээ 2 өдөр
Японоос Хятад руу далайн бүтээгдэхүүний экспортыг сэргээжээ 2 өдөр
Ходоодны эсүүдийг инсулин ялгаруулдаг болгох генийн эмчилгээний аргыг боловсруулжээ 2 өдөр
УВС:Хайрхан багт инженерийн хийцтэй бэлчээрийн худаг гаргажээ 2 өдөр
СҮХБААТАР: 100 жилийн ойн хөрөнгө оруулалтуудаа танилцууллаа 2 өдөр
Э.Занабазар: Хог хаягдлын хэмжээ 8 мянган тн-оор нэмэгдэж байгаа нь хөрс бохирдоход тодорхой хэмжээгээр нөлөөлж байна 2 өдөр
АРХАНГАЙ: “Цахимаас салж, спортод цаг гаргая” аянд 20 мянга гаруй иргэнийг хамруулах зорилт тавьжээ 2 өдөр
СҮХБААТАР: Ээждээ урласан “Алтан аяга” 2 өдөр
ДАРХАН-УУЛ: “Түмэн газрын цайны зам” олон улсын аялал жуулчлалын холбоонд элсэх хүсэлт гаргалаа 2 өдөр
СЭЛЭНГЭ: "Хараагийн баян үрс" хоршоо органик хүнсний батламжаа авчээ 2 өдөр
ЗАВХАН: Солонготын даваанд халтиргаа гулгаатай байгаа тул хурдаа тохируулж явахыг зөвлөлөө 2 өдөр
Төгрөгийн ам.доллартой харьцах дундаж ханш суларлаа 2 өдөр
Хүлэмжийн хийн ялгарлыг 30 гаруй хувиар багасгана 2 өдөр
Тэтгэвэр, тэтгэмж, хүүхдийн мөнгө олгох хуваарь гарчээ 2 өдөр
УВС: Б.Сансармаа зуун буудалт даамын дэлхийн аварга болох мөрөөдлөө биелүүллээ 2 өдөр
БАЯНХОНГОР: Өвс тэжээл татах ажлыг эрчимжүүлнэ 2 өдөр
ОРХОН: Тооллогыг бүртгэлд суурилсан аргаар зохион байгуулж байна 2 өдөр
Сүхбаатар аймгийн ихэнх нутгаар цасаар шуурч байна 2 өдөр
“Хүнсний хувьсгал” хөдөлгөөний үр дүнд аж ахуйн нэгжүүдийн хүчин чадал хоёр дахин нэмэгджээ 2 өдөр
ДАРХАН-УУЛ: Аялал жуулчлалын нэгдсэн бодлого боловсруулж хамтын ажиллагааг өргөжүүлнэ 2 өдөр
Youtube
Тэнгэр газрыг холбосон бичиг 2 өдөр
Газрын гүний дулаан ашиглах технологиор дулаалсан гэр хүлээлгэн өгчээ 2 өдөр
СҮХБААТАР: Ихэнх нутгаар шуурч байна 2 өдөр
ГОВЬ-АЛТАЙ: Уран барималч Ц.Батдэлгэр "Хувилгаан дүр" уран бүтээлийн үзэсгэлэнгээ дэлгэв 2 өдөр
ЗАВХАН: Баруун бүсийн 120 шахам алба хаагч цэргийн бэлтгэл сургалтад оролцож байна 2 өдөр
Уур амьсгалын өөрчлөлтийн асуудлаарх дээд түвшний уулзалт эхэллээ 2 өдөр
Мексикийн Ерөнхийлөгчийг “тааламжгүй этгээд” гэж зарлажээ 3 өдөр
Монголын волейболын дээд лиг нээлтээ хийнэ 3 өдөр
СЭЛЭНГЭ: Аймгийн 11 суманд цас үргэлжлэн орсоор байна 3 өдөр
ОРХОН: Хүчний байгууллагуудын албан хаагчдыг үзлэгт хамруулж байна 3 өдөр
Collins оны онцлох үгийг нэрлэв 3 өдөр
Өмнөд Солонгос хүлэмжийн хийн ялгарлыг 50 хувиар бууруулна 3 өдөр
ДАРХАН-УУЛ: Найрамдал хөшөөнд цэцэг өргөлөө 3 өдөр
“Алтан цом”-ын хоёрдугаар тойргийн барилдаан болно 3 өдөр
ХӨВСГӨЛ: Гэр бүлийн боловсролын сургалтад бүх байгууллагыг оролцуулна 3 өдөр
ДОРНОД: Маргааш аймгийн төвд 600 тн шатахуун буулгана 3 өдөр
ЮНЕСКО-гийн Ерөнхий бага хурлын 43 дугаар чуулганд манай улсын төлөөлөгчид оролцож байна 3 өдөр
СЭЛЭНГЭ: "Монгол хэл" шүлгээр дамжуулан эх хэл, соёлоороо бахархах үзлийг төлөвшүүлнэ 3 өдөр
ДОРНОГОВЬ: Есөн суманд хур тунадас орлоо 3 өдөр
Чех Улс дахь хүүхэд багачуудын дунд монгол бахархлын өдөрлөг зохион байгуулна 3 өдөр
Монгол Улс, Улаанбаатар хот, Чингэлтэй дүүрэг, Б.Жигжиджавын гудамж-8, Индекс-15160, Ш/х-1514, info@montsame.gov.mn
Мэдээллийн МОНЦАМЭ агентлаг ©2025