Алтанхуяг.Б
altankhuyag@montsame.mn
2025-09-13 04:36:49
КОНТЕМПОРАРИ БҮЖИГ МОНГОЛД
Монголын Урлагийн Зөвлөл Монголд анх удаа олон улсын орчин үеийн бүжгийн наадмыг “Моушин Монголиа” нэрээр зохион байгууллаа. Цаашид хоёр жил тутамд зохиогдох уг наадамд АНУ-ын “Ририй Вүүдбүри” бүжгийн компани, Канадын “Бил Колмэн Дэнс”, ОХУ-ын “Туда-Сюда” орчин үеийн бүжгийн хосууд хүрэлцэн ирж, дэлхийн жишигт нийцсэн тоглолтуудаа Монголын тайзнаа тавихаар болсон гэрэлт мэдээг уншигчдад сонсгоход тун таатай байна.
2676 өдөр
Монголын театрт "МУЗА" чуулсан өдөр
Театр урлагийн шилдгүүдийг шалгаруулдаг  “Гэгээн Муза” 14 дэх удаагийн олон улсын театрын наадам Улаанбаатар хотноо болж шилдгүүдээ тодрууллаа. 14 дэх удаагийн тус наадмаас үзэхэд Театрын урлагт шинэ залуус хүч түрэн орж ирж орчин үеийн театрын урлагийн хэлбэршил хэдийн үүсч бүрэлдээд буй нь тодхон харагдаж байлаа. Мөнхүү “Гэгээн Муза” наадам ч олон улсад хүрээгээ тэлж, гадны томоохон уран бүтээлчид тус наадамд чансаагаа сорьж, өөрсдийн бүтээлийн үнэлэмжийг тодорхойлох болсон нь Монголын теарт “амьд” гэдгийн томоохон баталгаа болж буй юм.
2679 өдөр
Миний мэдэх орь ганц Канад
Элис Мүнро. Энэ нэрийг мэдэхгүй Канад бүү хэл уран зохиолд шимтдэг уншигч ч үгүй болов уу. Орчин цагийн өгүүллэгийн гарамгай мастер хэмээн нэрлэгддэг түүний “Үлгэрч”-ийг уншаад л миний оюун бодолд Мүнро гэх үзэсгэлэнт эмэгтэй өөрийн тарьж ургуулсан баатруудын дүрээр шургасан юм. Тэрээр 1931 онд Канад улсын, миний огтоос сонсч байгаагүй Онтарио хэмээх жижигхэн хотод төрсөн байдаг. Харин одоо Мүнрог ч тэр, Онтариог ч тэр дэлхийн сая сая хүн мэддэг болсон. Газрын зураг дээр бол Канадын өмнөд хэсэгт орших эл хот яг л дээш цоройн үсэрч буй халим шиг дүртэй. Мичиган нуур энэхүү том халимны сүүл хэсгээр байрладаг юм.
2684 өдөр
Монголд мэндэлсэн ФАУСТ
Өнөөдрийн бидний мэдэх драмын жүжгийн уламжлалт тавилт, өнгө төрхийг эвдсэн технологийн дэвшлүүд болон бусад хорь гаруй шинэ содон, сонирхолтой шийдлүүдийг багтаасан “Фауст” пост драмын жүжиг Монголын тайзнаа амиллаа. Тухайн орны театрын хөгжлийн зэрэг зиндааг илтгэж, Шекспир болоод сүүл үеийн сонгодогууд болох Беккетийн “Годог хүлээхүй”, Сартрийн “Оршуулаагүй үрэгдэгсэд”, Инескогийн “Хирс” зэрэг жүжгүүдтэй титэм хуваан эзэмшдэг бүтээлийн тоонд Германы суут зохиолч Гётегийн “Фауст” жүжиг яах аргагүй орно.
2686 өдөр
Өнө эртний түүх өгүүлэх үндэсний бичиг үсэг
2690 өдөр
Үндэсний урлаг
Энэ үг зөвхөн кино бус үндэсний урлаг, Монголчуудын сэтгэлгээний цар хүрээ, шашин шүтлэг, нүүдлийн аж ахуйн сэдэвтэй нягт холбогддог бүхий л урлагийн төрөлд хамаарна. XIX болон XX дугаар зуунд соёл иргэншлийн зааг гэх ойлголт урлагт маш хүчтэй нөлөөлсөн. Өдгөө харин Монголчууд суурьшмал амьдралд шилжсэн ч нүүдэлчин ахуйн уламжиллаа хадгалсаар байгаа бөгөөд иргэншлийн зааг дээр оршин буй цөөн улсын нэг. Барууны соёл ихээр нэвтэрсэн ч өөрсдөө дорнын урлагийн соёлтой хэмээн нэрлэдэг. Мэдээж энэ цаг үед л үндэсний урлаг улам хүчирхэгжих нь гарцаагүй билээ.
2691 өдөр
Театрчилсан уншлага ба Кафка
Монголд анх удаа “театрчилсан уншлага” гэх тодотгол бүхий орчин үеийн театрын тайзнаа сонгодог зохиолын оршихуйн шинэлэг хэлбэр бий болж байна.  “Black Box”-ын хамт олон “Сартай уншлага”-ыг хоёр дахь удаагаа зохион байгуулснаар энэ нь маш амжилттай болж томоохон театр судлаач, шүүмжлэгчдээс онц дүн авсан юм.
2692 өдөр
Франц Кафкагийн “Хувирал” туужийг анх удаа тайзнаа амилуулна
Театрын нэгэн шинэ төрлөөр үзэгчидтэй уулздаг “Сартай уншлага” арга хэмжэээнэ удаа экзистенциалист зохиолч Франц Кафкагийн “Хувирал” туужийг “Тагтаа паблишинг”-ийн үүсгэн байгуулагчдын нэг, орчуулагч Ж.Тэгшзаяагийн орчуулгаар та бүхэнд хүргэх гэж байна. 
2697 өдөр
Морин хуурын арилшгүй мөрийг үлдээхүй
Улаанбаатар /МОНЦАМЭ/. Морин хуурын чуулгын жил бүрийн уламжлалт тоглолтуудын нэг болох “Novel Melody” тав дахь жилдээ “Монгол Улсын Филармони”-д амжилттай боллоо. Морин хуурын чуулгын уран бүтээлчдийн мэргэжлийн ур чадварыг харуулсан шинэ хөгжим, шинэ дуугаралт, шинэ өнгө аяс, агуулга гээд бүгд шинэлэг өвөрмөц тоглолт болдог гэдгийг үзэгчид мэднэ.
2706 өдөр
Соёлын түүх ба уламжлалын үнэ цэнэ
2711 өдөр
АЛТАН БИЙРИЙН ОРОН
Жил бүр уламжлал болон зохион байгуулагддаг залуу уран бүтээлчдийн хүсэн хүлээж, ур ухаанаа шингээн бүтээснийнхээ үр шимийг үзэн, үзэгч олондоо толилуулан, өөрийгөө сорьж, авьяас билгээ үнэлүүлдэг “Алтан Бийр”-2018 олон улсын үзэсгэлэн МУЭ-н “Арт галерей”-д нээгдсэн юм. МУЭ-ийн дэргэдэх Залуу Уран Бүтээлчдийн Нэгдэл нь “Алтан Бийр” үзэсгэлэнг олон улсын цар хүрээтэй томоохон үзэсгэлэн болгохын төлөө хичээн ажиллаж энэ удаад Иран, Серби, Еиптийн уран бүтээлчид оролцож байгаа бөгөөд жил бүр оролцогчдын маань ур чадвар өсч, гадаадын уран бүтээлчдийн оролцох хүсэл сонирхол нэмэгдэж байгааг зохион байгуулагчдын зүгээс онцоллоо.
2713 өдөр
ДУУССАН БОЛ ДАХИАД ЭХЭЛЬЕ
“Цаг хугацаа хэлнэ” ном дотроо 5 бүлэгтэй. Бүлэг бүр Уншихуй, Оршихуй, Мэдрэхүй, Нээхүй, Санахуй гэсэн нэртэй. Тухайн зохиолыг эхлээд унших, дараа нь оршихуйгаа тодорхойлох, бүтээлийг мэдрэх, өөр шинийг нээх, эцэст нь үл мартах гэсэн утгаар бүлэг тус бүрийг зангидсан санагдана.
2720 өдөр
“Алтан хальс” олон улсын индепендент кино наадмын бүртгэл эхэллээ
Улаанбаатар /МОНЦАМЭ/. “Алтан хальс”  холбооноос  6 дахь жилдээ “Алтан хальс индепендент кино наадам”-ыг  6 дугаар сарын  2-8-нд Улаанбаатар хотод зохион байгуулах гэж байна. 
2723 өдөр
“Жазз” хөгжмийн шинэ төрх
Урлаг тэр дундаа хөгжмийн урлаг бол хүн төрөлхтний амьдралын салшгүй нэг хэсэг. Дэлхий нийтээр хоорондоо ярилгүйгээр хөгжим болоод уран зургийн хэлээр ойлголцож, тухайн орны соёл, зан заншил, уран бүтээлчдийн ахуйтай танилцаж болдог.
2730 өдөр
Мөнгөний “одоо үе” ба блокчайн технологи хөгжүүлэгчдийн эрин
Анх хүн төрөлхтөн нийгэмшиж хоорондоо худалдаа наймаа хийх болсон цагаас “мөнгө” гэсэн ойлголт бий болсон. Хэдий удаан хугацааны туршид тухайн цаг үед  мөнгө л бүхнийг зохицуулагч гол хүчний нэг байсан билээ. Эрт цагаас металл, зоосон мөнгийг хэрэглэж байсан ч жин ихтэй байсан тул цаасан хэлбэрт шилжүүлсэн. Өдгөө цаасан мөнгө элэгдэж мууддаг чанартай тул хэдийн цахим хэлбэрт шилжээд байна. Энэ нь мөнгөний “одоо үе” гэж судлаачдын дунд нэрлэгдэх хэмжээнд хүрчээ.
2734 өдөр
ТЭМДЭГЛЭЛЭЭС ДЭЛГЭЦЭНД ЗАЛАРСАН “БАЙТАГ БОГД”-ЫН ТҮҮХ
Түүх бүр цорын ганц байдаг. Бидэнд бахархах түүх олон ч тэд өөрсдийн гэсэн нулимс, зүрх эмтрэм дурсамжийг эргэн сануулах нь олонтаа. Үүний нэг нь “Байтаг Богдын тулалдаан” бөгөөд 1993 онд хэвлэгдсэн “Монгол Улсын хил хамгаалалтын түүхэн тэмдэглэл” номын хуудсанд тодорхой өгүүлэгдсэн байдаг. 1948 оны 7 дугаар сарын 7-ны өглөө Дамжигийн сумангийн улс төрийн орлогч Г.Хаянхярваагаар ахлуулсан Б.Гиваан /тасгийн ахлагч/, Б.Тэгшээ, Л.Даваадорж, Н.Дандархайдав, Э.Архад, Т.Баян, Л.Гончигзэвгэ, Д.Чойжин, Ч.Пэлжээ нарын бүрэлдэхүүнтэй хилийн манаа Байтаг богд уулын Бүдүүн харгайт голын хавцлын аман дахь харуулын цэг дээр үүрэг гүйцэтгэж байв. Яг эндээс халаглаж харамсам боловч эрэлхэг хилчдийн алдарыг үүрд мөнхөлж үлдээсэн “бараан түүх” эхэлнэ.
2739 өдөр
"МАРТ 8"-аар ямар ном бэлэглэх вэ?
Хамгийн дээд бэлэг бол ном хэмээн монголчууд ярьдаг. Үнэхээр эртний судар, бичээсүүдээс авахуулаад номыг дээдлэн шүтэж, баринтаглан шүншиглэж ирсэн нь учиртай биз ээ. Харин энэ удаад “Март 8” буюу Олон Улсын эмэгтэйчүүдийн эрхийг хамгаалах өдрийг тохиолдуулан эмэгтэй хүн уншихад тохиромжтой 8 номыг тоймлон хүргэж байна. Ингэхдээ эмэгтэй хүмүүсийн заавал унших номын жагсаалтуудад багтдаг Л.Н.Толстойн “Анна Каренина”, Г.Флобер “Бовари хатагтай”, Артур Голден “Гейшагийн дурсамж” зэрэг байнга нэрлэгддэг номуудаас илүүтэйгээр яг одоо үеийн эрэлт хэрэгцээг хангаж, бэстселлэр болж буй бүтээлүүдийг санал болгож байна.
2747 өдөр
“Австралид 820 хоног” номын нээлт боллоо
“Австралид 820 хоног” номын нээлт Д.Нацагдоржийн нэрэмжит Улаанбаатар хотын төв номын санд боллоо. Уг номын зохиолч Н.Зулзаяа Австралийн Сидней хотод суралцаж байх үедээ бичсэн дурсамж тэмдэглэлээ эмхтгэн ном болгон хэвлүүлжээ. Зохиогч энэхүү номоо Австрали улсад сурч, ажиллаж, амьдрах хүсэлтэй хүн бүхэнд зориулан бичсэн байна.
2748 өдөр
ОНЦЛОХ УРЛАН
Монголын уран зургийн галерейн үзэсгэлэнгийн танхимд боллоо.  Боловсрол Соёл, Шинжлэх ухаан, Спортын Яамаас зохион байгуулж буй уг үзэсгэлэнд Ч.Батмөнхийн “Дайны талбарт”, Г.Одонгийн “Ажлын дараа”, Б.Шаравын “В.И.Ленин”, Б.Чогсомын “Бөхчүүд” зэрэг алдартай бүтээлүүд тавигдсан байна.  Үзэсгэлэн энэ сарын 6-ны өдөр хүртэл үргэлжлэх бөгөөд үнэ төлбөргүй юм. Тус үзэсгэлэнгээс бид өнгөрсөн нийгмийн үйл явдал, хувьсгалын гал улаан түүх бийр, будгийн хослолоор хэрхэн амилснийг үзэх боломжтой.
2752 өдөр
“Алтан хальс”-ийн эхлэл ба эхний сарын шилдэг кинонууд
Арт кино урлагийг монголчуудад таниулан, кино сонирхогчдын мэлмийг мялаасан олон сайхан бүтээлийг тольдох боломж олгодог “Алтан хальс” кино наадам 6 дахь жилдээ Улаанбаатар хотноо зохион байгуулагдах гэж байна. Алтан хальс холбооноос уламжлал болгон зохион байгуулдаг тус наадам өнгөрсөн жилээс индепендент кино наадам болон өргөжиж, хүрээгээ улам бүр тэлснээрээ онцлог болж чадсан билээ. 
2758 өдөр
ДОРНОД: Монгол Улсын тусгаар тогтнолыг тунхагласан гавьяатан 8 цаг
АРХАНГАЙ: Архангайд 21 соёлын байгууллагад 237 албан хаагч ажиллаж байна 9 цаг
ДОРНОД: Зүүн аймгуудад хар ялааны тархалт их байна 9 цаг
АРХАНГАЙ: Бүх нийтийн цахим ур чадварыг дээшлүүлэх 5-р аян Архангай аймагт үргэлжилж байна 10 цаг
ХОВД: Яаралтай тусламжийн дуудлага, мэдээллийг нэгдсэн 112 дугаарт шилжүүлэх талаар ярилцлаа 10 цаг
ФИФА: 24 цагийн дотор 1.5 сая тасалбар авах хүсэлт ирсэн 10 цаг
ТӨВ: Баяндэлгэр сумын өвөлжилтийн бэлтгэл 65 хувьтай байна 11 цаг
ХОВД: Сурагчид орос хэлний мэдлэг, харилцах чадвараа сорилоо 11 цаг
Нэг цард хоёр хөгжмийг бүтээсэн зэмсэг Баянхонгорын музейд хадгалагдаж байна 11 цаг
“Дулаан гэр-цэвэр агаар 2025” үзэсгэлэнг Сүхбаатарын талбайд гаргана 11 цаг
ХОВД: Галдан бошигт хааны шүтээний өргөө байгуулжээ 12 цаг
Авто машингүй өдрөөр томоохон зах, худалдааны төвүүд амарна 12 цаг
ДАРХАН-УУЛ: Эмнэлэгт үзүүлэхээр цаг авсан ч үзүүлж чадаагүй, цагаа цуцлаагүй бол торгууль төлнө 12 цаг
Чөлөөт бөхийн ДАШТ маргааш эхэлнэ 12 цаг
ОРХОН: А.Амарын талбайд “Нэгдсэн өдөрлөг” зохион байгууллаа 12 цаг
Ирэх онд НӨАТ-ыг буцаалтыг 5, 2027 онд 10 хувьд хүргэнэ 12 цаг
Эдийн засгийн тогтвортой хөгжилд бодит хувь нэмэр оруулахыг зорьж байна 12 цаг
Индонезид үерийн улмаас олон хүн амиа алджээ 12 цаг
Ш.Коизүми ЛАН-ын даргын сонгуульд өрсөлдөнө 12 цаг
ӨМНӨГОВЬ: Говьд ил талбайд усан үзэм тариалах бүрэн боломжтой 12 цаг
БАЯНХОНГОР: Эрэн хайх, аврах ажиллагааг шуурхай, үр дүнтэй зохион байгуулах үндэс нь дадлага, сургалт 12 цаг
Т.Очирпүрэв: Монгол гутал байгальд ээлтэй, өмсөхөд эвтэй, удаан эдэлгээтэй 13 цаг
ДОРНОГОВЬ: "Үзэсгэлэнт Хатанбулаг" гэрэл зургийн үзэсгэлэнг олны хүртээл болголоо 13 цаг
Улирлын томуугийн эсрэг дархлаажуулалт эхэллээ 13 цаг
ДАРХАН-УУЛ: Соёл, урлагийн салбарынханд төрийн одон медаль, салбарын шагнал гардууллаа 13 цаг
Олон улсын “Barilga expo” үзэсгэлэн яармагийг нээлээ 13 цаг
Монголын бие бялдар спортын шинжлэх ухааны институтийг байгууллаа 13 цаг
ЗАВХАН: Аймгийн музейд хадгалагдаж буй танка зургуудийг сэргээн засварлажээ 13 цаг
ЗАВХАН: Дөрвөн сум хадлангийн нөөц талбайтай болжээ 14 цаг
Төвөд хэлээрх гар бичмэл, ном судруудыг бүртгэн каталогжуулж, цахим хэлбэрт шилжүүллээ 14 цаг
Монцемент үйлдвэр нь эрчим хүчний хэрэглээгээ 35-40 хувь бууруулжээ 14 цаг
38 дахь удаагийн Үндэсний Номын баяр 2025 оны 9-р сарын 19–21-ний өдрүүдэд болно 15 цаг
УИХ-ын дарга Д.Амарбаясгалан МАН-ын даргын сонгуульд нэр дэвшихээ зарлав 16 цаг
А.Лукашенко Д.Трампын элчийг хүлээн авч уулзжээ 16 цаг
Өсвөрийн жүдочид ААШТ-ээс эхний өдөр хоёр медаль хүртлээ 16 цаг
ӨМНӨГОВЬ: Уул, уурхайн бүс нутагт нэн шаардлагатай мэргэжлээр хүний нөөц бэлтгэнэ 16 цаг
Соёл, урлагийн ажилтны өдөр тохиож байна 16 цаг
Татварыг нэмэгдүүлэхээсээ өмнө сайтар тунгаахыг Мексикийн талд уриалжээ 16 цаг
Судалгаагаар гурван эмэгтэй тутмын нэг, таван эрэгтэй тутмын нэг нь ясны сийрэгжилттэй байна 16 цаг
Олон улсын сайн туршлагыг нэвтрүүлэх “Яс, булчингийн эрүүл мэнд” хурал боллоо 17 цаг
Д.Амарбаясгалан: Парламентын залгамж чанар нь бүрэлдэхүүн солигдох цаг хугацааны тухай ойлголт биш 17 цаг
УВС: Баруун бүсийн шилдэг стартап шалгаруулна 17 цаг
БУЛГАН: Аймгийн аюулгүйн нөөцийн өвс бэлтгэлийн ажилтай танилцлаа 17 цаг
“Улаанбаатар Амазонс” баг Азийн лигт тоглоно 17 цаг
Албанид хиймэл оюунаар бүтээсэн сайдыг томилжээ 18 цаг
9/11-ний халдлагад амь үрэгдэгсдийн дурсгалыг хүндэтгэв 19 цаг
Бразилын Ерөнхийлөгч асанд 27 жилийн хорих ял оноожээ 19 цаг
“Улсын эх дагина Дондовдулам” үзэсгэлэнг нээнэ 19 цаг
Богдхан уулын тэнгэрийг тайх төрийн тахилга боллоо 20 цаг
38 дахь удаагийн Үндэсний Номын баяр 2025 оны 9-р сарын 19–21-ний өдрүүдэд болно 20 цаг
Алтны үнэ цойлох цагаар 20 цаг
ӨНӨӨДӨР: “Яс, булчингийн эрүүл мэнд-2025” олон улсын эрдэм шинжилгээний хурал болно 21 цаг
СҮХБААТАР: Авто тээврийн салбарын 100 жилийн ойг үндэсний спортын тэмцээнээр эхлүүлэв 1 өдөр
Дорноговь аймгийн Өргөн сумын ЕБС "Цахим анги"-тай боллоо 1 өдөр
ӨВӨРХАНГАЙ: Төв халхын уламжлалт наадгай бол “Дэмбээ” юм 1 өдөр
ДОРНОД: Зах зээлд 600 мянга гаруй толгой мал борлуулах шаардлагатай 1 өдөр
ТӨВ: Хүннү хот төлөвлөлтийн талаар ажлын баг аймгийн удирдлагатай уулзлаа 1 өдөр
А.Дюплантис: Токиод дахин очих гэж байгаадаа баяртай байна 1 өдөр
Балбад байдал тогтворжиж эхэллээ 1 өдөр
БАЯНХОНГОР: Гүр дууны агуулгад орчлон ертөнцийн тухай ойлголтыг өргөн утгаар тайлбарласан байдаг 1 өдөр
ХӨВСГӨЛ: Мэргэжлийн хоёр баг ажиллаж байна 1 өдөр
ТӨВ: Зүүндэлгэр 4 дүгээр багийн уурын зуухыг хийн түлшээр ажилладаг зуухаар солив 1 өдөр
ХӨВСГӨЛ: Халдварын тохиолдол нэмэгдээгүй, 43 хүн тусгаарлалтаас гарлаа 1 өдөр
Ази, Номхон далайн орнуудын өргөн нэвтрүүлгийн холбооны чуулган эхэллээ 1 өдөр
Толгойтод задгай спорт цогцолборыг ашиглалтад орууллаа 1 өдөр
Азийнхан аль зүгт аялахыг хүсэж байна вэ? 1 өдөр
6G сүлжээнд зориулсан чип бүтээжээ 1 өдөр
Уул уурхайн салбарын шинэ мөчлөг, шинэ зураглал 1 өдөр
Хүлэмжийн хийн ялгарлыг багасгахад Япон улстай хамтран ажиллана 1 өдөр
Аж ахуйн нэгжүүдэд зориулсан “E-Business” нэгдсэн санг хөгжүүлнэ 1 өдөр
Монгол Улс, Улаанбаатар хот, Чингэлтэй дүүрэг, Б.Жигжиджавын гудамж-8, Индекс-15160, Ш/х-1514, info@montsame.gov.mn
Мэдээллийн МОНЦАМЭ агентлаг ©2025