Адъяахүү.Б
adiyakhuu@montsame.mn
2025-07-19 16:58:00
40 жилийн тэртээ: Ираны хувьсгал ба Америкийн дипломатчдыг барьцаалсан хэрэг
Сүүлийн саруудад АНУ-Ираны зөрчил илт хурцдаж, Персийн буланд зэвсэгт мөргөлдөөн дэгдэж болзошгүй нөхцөл байдал үүсээд байгаа билээ. Эл зөрчил олон жилийн өмнөөс улбаатай гэдгийг 40 жилийн тэртээ болсон нэгэн үйл явдал гэрчилнэ.
2077 өдөр
Берлиний ханыг босгосон ба нураасан түүхээс
Одоогоос яг 30 жилийн өмнө Хүйтэн дайны бэлгэ тэмдэг болж байсан Берлиний хана нурснаар хоёр Герман улс нэгдэж байв. Энэ түүхэн үйл явдалд зориулсан ёслолын ажиллагаа даваа гарагт Берлинд хотод эхэлсэн бөгөөд 10-ны өдрийг дуустал үргэлжлэх юм. Үүнтэй холбогдуулан “life.ru” цахим хуудсанд хэвлэгдсэн Оросын түүхч Евгений Антонюкийн бичсэн нийтлэлийг орчуулан хүргэе.  
2083 өдөр
Ээлжит бус сонгууль ба Брекситийн хувь заяа
Их Британи улс Европын Холбооноос гарах гэж 3 жил хагасын турш оролдож байгаа боловч яагаад ч гарч чадахгүй байна. Одоо Брекситийн хувь заяаг Британийн парламентын ээлжит бус сонгуулийн дүн шийднэ гэдэг нь нэгэнт тодорхой боллоо. Гэхдээ энэ бол тун амаргүй үйл явц юм.
2086 өдөр
Баян хотуудын иргэд босч тэмцэж буйн учир юу вэ?
Энэ онд дэлхийн хамгийн чинээлэг хотуудын тоонд багтдаг Парис, Хонконг ба Сантьягод эсэргүүцлийн ажиллагаа өрнөж, эмх замбараагүй байдал дэгдлээ. Парисчууд шатахууны татварыг нэмэгдүүлснийг эсэргүүцсэн бол Хонконгийн оюутнууд гэмт хэрэгт сэжиглэгдсэн хүмүүсийг эх газрын Хятадад шилжүүлэх тухай хуулийн заалтыг эсэргүүцэн жагслаа. Сантьягогийн иргэд метрогоор зорчих тасалбарын үнийг өсгөсөнд дургүйцлээ илэрхийлсээр байна. Яагаад чухам баян чинээлэг хотуудад үймээн самуун дэгдэх болов оо? гэдгийн учир шалтгааны талаар Америкийн нэрт эдийн засагч Жеффри Сакс /Jeffrey D. Sachs/ “Project Syndicate” сонинд дүгнэн бичсэнийг орчуулан хүргэе.
2088 өдөр
Орос улс Африкт эргэн ирсэн нь
Сочи хотод өнгөрсөн долоо хоногт болсон “Орос-Африк” дээд хэмжээний чуулга уулзалтад Африк тивийн 43 улсын төр, засгийн газрын тэргүүн нар, 11 улсын сайд, элчин сайд нар уригдан ирсэн бол тус арга хэмжээнд нийтдээ 10 мянга орчим хүн оролцсон байна. Цэрэг-улс төрийн нөлөөний хувьд Африк тивд хамгийн хүчирхэг орон болох Египет улсын Ерөнхийлөгч ас-Сиси Африкийн Холбоог даргалж буй улсын төрийн тэргүүний хувьд Оросын Ерөнхийлөгч В.Путиний хамтаар форумыг удирдан явууллаа.
2089 өдөр
Мэдэх эрхийн төлөөх Австралийн сэтгүүлчдийн тэмцэл
Австралийн сэтгүүлчид өнгөрсөн даваа гарагт өвөрмөц маягийн эсэргүүцлийн акци зохион байгуулсныг хэвлэл мэдээллийнхэн төдийлөн анзааралгүй өнгөрлөө. Тус улсын өдөр тутмын голлох сонинуудын тэргүүн нүүрэн дэх нийтлэлүүдийг бүхэлд нь хараар будаж дарсан байснаас гадна “Нууц.Нийтэлж болохгүй” гэж улаан өнгөөр сануулга тэмдэглэгээ хийжээ. Сэтгүүлчид цензүүр буюу цагдан хяналтын эсрэг ийм өвөрмөц арга хэрэглэн нэгдэн тэмцэж, Австрали улсад үг хэлэх эрх чөлөө хумигдаж байгаад олон нийтийн анхаарлыг хандуулахаар шийдсэн нь энэ юм.
2095 өдөр
Пэнс-Эрдоганы тохиролцооноос Путин-Эрдоганы тохиролцоо хүртэл
Мягмар гарагт Сочи хотод уулзсан ОХУ-ын Ерөнхийлөгч В.Путин, Туркийн Ерөнхийлөгч Режеп Тайип Эрдоган нар 6 цагийн турш хэлэлцээ хийсний эцэст Сирид үүссэн нөхцөл байдлыг зохицуулах асуудлаар маш чухал тохиролцоонд хүрч чадлаа.
2095 өдөр
Ядуурлыг бууруулах “эм”-ийг гарган авсан Нобелийн шагналтнууд
Дэлхий даяар олон тэрбум долларыг ядууралтай тэмцэхэд зарцуулж байна. Энэтхэгт жорлон, Африк тивд усан хангамжийн шугам, Латин Америкт сургууль барихын тулд мөнгө хөрөнгийг хүмүүсээс хуримтлуулан цуглуулсаар. Гэтэл энэ бүхэн ямар ч үр дүнгүй байвал яах вэ? Ядуурлыг эмчлэх эмнүүдийн аль нь илааршуулдаг эм бэ, аль нь хуурамч эм бэ? аль нь хор вэ? гэдгийг ялгаж салгах арга бий юү?
2098 өдөр
Нобель-2019: Эсүүд хүчилтөрөгчийн дутагдалд дасан зохицдог механизмыг нээсэн нь
Хүний биеийн үйл зүй /физиологи/ ба анагаах ухааны салбарын 2019 оны Нобелийн шагналтнаар АНУ-ын хоёр эрдэмтэн, Их Британийн нэг эрдэмтэн тодорлоо. Тэд бол Балтимор хот дахь Жонс Хопкинсийн их сургуулийн судлаач Грегг Семенца, Бостон хот дахь Дэйна-Фарберын Хавдар судлалын хүрээлэнгийн ажилтан Уильям Келин, Оксфордын их сургуулийн эрдэмтэн Питер Рэтклифф нар юм. 
2110 өдөр
Их Британи, Европын Холбоо хоёр зөвшилцөж чадах уу? Үүнд эргэлзэх дөрвөн гол шалтгаан
Брэксит болохоос 4 долоо хоногийн өмнө Их Британи улс Европын Холбоонд /ЕХ/ сүүлчийн удаа санал тавьсан ба уг санал европчууд болоод шинжээчдийн хэнийх нь ч гайхлыг төрүүлсэнгүй. ЕХ-той 40 жилийн турш нөхөрлөсний эцэст Их Британи улс гэрээ хийлгүйгээр тус холбооноос гарах магадлал өндөр байна. Өөр боломжит нэг хувилбар байгаа нь Брекситийг хойшлуулах, парламентын ээлжит бус сонгууль явуулах явдал юм.
2112 өдөр
Зүүн Хойд Азийн аюулгүй байдал, Солонгосын нэгдлийг хангахад Монгол Улсын үүрэг оролцоо
Дэлхий ертөнц дээр даяаршлын үйл явц эрчимтэй өрнөж, улс орнуудын хоорондын харилцан хамаарал улам бүр хүчтэй байна. Энэ үйл явцад монголчууд бид татагдан орж байгаа нь жам ёсны хэрэг юм. Ялангуяа манай улс хамаарагддаг Зүүн Хойд Азийн бүс нутаг дэлхийн халуун цэгүүдийн нэг болж хувирсан өнөө үед тус бүс нутагт цөмийн дайн дэгдэх аюулаас урьдчилан сэргийлэх асуудал нь бидэнд ихээхэн хамаатай билээ.
2115 өдөр
“Бээжин парад”-ын үеэр үзүүлсэн шинэ зэвсгүүд
БНХАУ байгуулагдсаны 70 жилийн ойд зориулж Тяньаньмэний талбайд болсон цэргийн сүрт жагсаалд Хятадын Ардын чөлөөлөх армийн 15 мянган цэргийн албан хаагч, 580 нэгж цэргийн техник, 160 нисэх онгоц оролцсоноос гадна тус армийн зэвсэглэлд байгаа хамгийн орчин үеийн зэвсгийн системүүд, тэдгээрийн дотор дуунаас хэт хурдан пуужингууд, тив алгасах баллистик пуужингууд, нисгэгчгүй онгоцуудыг /дрон/ анх удаагаа олон нийтэд үзүүллээ.
2117 өдөр
Зеленскийг дарамтлах оролдлого ба Трамп огцрох магадлал
Өмнө нь АНУ-ын Ерөнхийлөгч Д.Трампыг Орос улстай холбоо сүлбээтэй гэж буруутгаж байсан бол сүүлийн өдрүүдэд Америкийн Ерөнхийлөгчтэй холбоотой дахин нэг дуулиан газар авах боллоо.
2123 өдөр
Грета охины гал цогтой үгс, эх дэлхийгээ аврах санаачилгууд
Нью-Йорк хотноо уур амьсгалын өөрчлөлтийн асуудлаарх НҮБ-ын дээд хэмжээний чуулга уулзалт боллоо. Энэ уулзалт бол 2016 онд Парисын хэлэлцээр байгуулагдсанаас хойших хамгийн өргөн хүрээтэй арга хэмжээ юм. Тус саммитын үеэр 16 настай швед охин Грета Тунберг уур амьсгалын өөрчлөлтийн эсрэг дорвитой тэмцэл хийхгүй байгаа дэлхийн улс орнуудын удирдагчдыг буруутган шүүмжлэхдээ “та нарын хий хоосон яриа миний хүсэл мөрөөдөл, хүүхэд насыг хулгайллаа” гэж хоолой зангируулан хэлсэн нь хүмүүст нэгийг бодогдуулав бололтой.
2124 өдөр
Дэлхийг харах цонх. Хонконг яагаад Хятад улсад амин чухал вэ?
Дэлхийн хоёрдахь том эдийн засаг болох Хятад улс дэлхийд тэргүүлэхийн төлөө АНУ-тай өрсөлдөж байна. Тэгэхээр коммунист тогтолцоо нь ардчиллаас дутуугүйгээр том улс орныг баян чинээлэг болгодог байх нь ээ? Хүний эрх, хараат бус шүүх, бизнесийн таатай орчны тухайд хэрэгсэхгүй байж болох нь ээ?Үгүй, тийм биш ээ. Яагаад гэвэл, барууны загвараар бий болсон Хонконг гэдэг эрх чөлөөний арал Хятадад бий. Энэ бол Хятадын болон дэлхийн эдийн засгийг тэтгэгч мөнгөний салхи байнга үлээж байдаг дэлхий рүү харсан цонх юм. 
2126 өдөр
Намибид үйлдсэн геноцид, Герман улсаас олгох нөхөн төлбөр
2129 өдөр
Саудын Араб, Ираны хооронд дайн дэгдэх үү?
Бямба гарагийн өглөө Саудын Арабын төрийн өмчит "Сауди Арамко" компанийн “Абкайк” болон “Хураис” байгууламжууд руу үл мэдэгдэх 10 нисгэгчгүй онгоц /дрон/ дайрсны улмаас асар хүчтэй дэлбэрэлт болсон билээ. Уг халдлагыг үйлдсэн гэдгээ Йемений хусит босогчид мэдэгдсэн боловч энэ бол үнэн хэрэгтээ Ираны зохион байгуулсан ажиллагаа мөн гэж Саудын Араб, АНУ хоёр үзэж  байна. Үүний улмаас тэртэй тэргүй хоорондоо сөргөлдсөөр ирсэн Саудын Араб, Ираны харилцаа эрс хурцадлаа. Энэ талаар ВВС агентлагийн тоймч Жонатан Маркусын бичсэн нийтлэлийг орчуулан хүргэе.
2130 өдөр
Financial Times: Олзлогдогсдыг солилцсон нь Европын Холбоонд хагарал үүсгэж байна
Орос, Украин хоёр олзлогдогсдоо солилцсоныг улс орнууд дэмжин сайшааж байгаа бол энэ үйл явдал нь Европын Холбооны хүрээнд “түгшүүр төрүүлж” байгаа бололтой.
2139 өдөр
ХАЛХЫН ГОЛЫН ДАЙНЫ ТОВЧООН
2147 өдөр
Александр Суходолов: Дэлхийн II дайн Халхын голд эхэлсэн
Таван жилийн өмнө ОХУ-ын Эрхүү хотноо Халх голд байлдааны ажиллагаа эхэлсний 75 жилийн ойд зориулсан олон улсын эрдэм шинжилгээний бага хурал болж байв. Хуралд оролцогчдын анхаарлыг Байгалийн эдийн засаг, эрхзүйн Улсын их сургуулийн эрдэмтдийн бэлтгэсэн илтгэл онцгой ихээр татсан юм. Учир нь, уг илтгэлд дэлхийн II дайн Ази тивд эхэлсэн гэж нотолсон байна. Үүнийг лавлахаар илтгэлийг зохиогчдын нэг болох дээрх их сургуулийн дэд захирал, Оросын Цэргийн шинжлэх ухааны академийн жинхэнэ гишүүн А.П.Суходоловтой хийсэн сонирхолтой ярилцлага МОНЦАМЭ Тойм сэтгүүлийн 2014 оны VIII сарын дугаарт нийтлэгдэж байсныг уншигчиддаа толилуулъя.
2147 өдөр
Цөмийн дайны уршгийг судлах шинжээчдийн бүлэг байгуулав 6 минут
СЭЛЭНГЭ: Ойрын өдрүүдэд +39 хэм хүрч хална 29 минут
СЭЛЭНГЭ: Нарсан ой агаарыг цэвэршүүлж, хүчилтөрөгч ихээр ялгаруулдаг 1 цаг
Хэвлэлийн магнат Мердокийг Трамп шүүхэд өгчээ 3 цаг
ӨВӨРХАНГАЙ: Мянган адууны туурайн төвөргөөнийг тамгаллаа 3 цаг
ӨВӨРХАНГАЙ: Арвагар хээрийг мөнхөлсөн Адууны баяр 3 цаг
Боловсрол нөхөн олгох хөтөлбөрт 172 лам хамрагдаж төгсөв 4 цаг
Хятадад хэт халууны улмаас эрчим хүчний хэрэглээ урьд байгаагүйгээр өсжээ 5 цаг
МОНЦАМЭ агентлагийн 104 жилийн ой тохиож байна 7 цаг
Б.Эрдэнэдалай: Бүтээмж нэмэгдүүлэх, алба хаагчдын ачааллыг тэнцвэржүүлэх, нийгмийн баталгааг хангах чиглэлд олон ажил хийж байна 7 цаг
СЭЛЭНГЭ: Хуурайшилтын зэрэг буурахгүй байгаатай холбогдуулан ойн түймэр гарсаар байна 20 цаг
ХОВД: Буянт голын усны бохирдлын түвшнийг тодорхойлно 20 цаг
ЗАВХАН: Хүний эрхийн мэдрэмжтэй хуулийн хүрээнд ажлаа хийхийг зорьдог 21 цаг
“Хог шатааж, эрчим хүч гаргах үйлдвэр” төсөлд гурван аж ахуйн нэгж санал хүргүүлжээ 24 цаг
ЗАВХАН: Нийт нутгаар зуншлага хэвийн байна 24 цаг
Европын Холбоо ОХУ-ын эсрэг 18 дахь багц хориг арга хэмжээг баталжээ 1 өдөр
Г.Занданшатар: Дэвшилтэт технологи, үйлчилгээг олон улсын жишигт тээвэрчид амжилттай хэрэгжүүлж байна 1 өдөр
Баяр наадмын үеэр мориноос унаж гэмтсэн найман хүүхэд эмнэлгийн тусламж авчээ 1 өдөр
ХӨВСГӨЛ: "Сарлаг наадам"-ыг 7 дугаар сарын 21-нд зохион байгуулна 1 өдөр
Улаанбаатарын “Их дуулга” тэмцээнд 29 орны жүдочид барилдана 1 өдөр
ДОРНОГОВЬ: Говийн өнгө 1 өдөр
СҮХБААТАР: Дарьганга сумын ойн медалийг дархан Н.Амартайван урлажээ 1 өдөр
Б.Болд-Эрдэнэ: Дүрэмт хувцсаа өмсчихөөд хамт олонтойгоо мөр зэрэгцэн ажиллах хамгийн бахархалтай, хамгийн сайхан 1 өдөр
БАЯНХОНГОР: Гол, нууруудын усны түвшин ОЖД-аас их байна 1 өдөр
Их Британид гурван хүний ДНХ бүхий хүүхдүүд мэндэлжээ 1 өдөр
Монгол Улсын авто замын сүлжээний урт 112 мянган километрт хүрчээ 1 өдөр
Ерөнхий сайд Г.Занданшатарт Хорват Улсын Гадаад хэрэг, Европын сайд Гордан Грлич Радман бараалхлаа 1 өдөр
Нийслэлийн дулааны үндсэн шугамыг угсарч байна 1 өдөр
Ангараг гаргийн хамгийн том хэлтэрхий 5.3 сая ам.доллароор зарагджээ 1 өдөр
БУЛГАН: Ардын Хатанбаатарын сургуулийн 100 жилийн баяр эхэллээ 1 өдөр
С.Энхтүвшин: Төсөөлж бодсон машинаа 45 жилийн дараа бүтээлээ 1 өдөр
Гадаадын улс орнуудын төрийн тэргүүн нар наадмын мэндчилгээ ирүүлсээр байна 1 өдөр
Гол ус, үерийн аюулаас сэрэмжлүүлэв 1 өдөр
ӨВӨРХАНГАЙ: Адууны баяр гүүний үр сүү гаргах ёслолоор эхэллээ 1 өдөр
Авто тээврийн салбарын 100 жилийн ойд зориулсан ховор хуучны авто машинуудын үзэсгэлэн 1 өдөр
Сэлэнгэ аймгийн Түшиг, Ерөө, Хүдэр суманд гарсан зургаан түймрийг унтраахаар ажиллаж байна 1 өдөр
Баяр, амралтын өдрүүдэд усанд осолдсон 16 тохиолдол бүртгэгджээ 1 өдөр
Унгар Улсын Ерөнхийлөгч баяр наадмын мэндчилгээ ирүүллээ 1 өдөр
Словенийн Ерөнхийлөгч баяр наадмын мэндчилгээ дэвшүүллээ 1 өдөр
"Реал Мадрид" улирлын орлогоор шинэ дээд амжилт тогтоов 1 өдөр
СЭЛЭНГЭ: Язгууртны 1 булш хөндөгдөөгүй байгаа нь судлаачдын анхаарлыг татаж байна 1 өдөр
Авто тээврийн салбарын 100 жилийн ойн барилдаанд түрүүлсэн бөхийг автомашинаар байлна 1 өдөр
Д.Түвшинбаяр: Хөдөлгөөний аюулгүй байдлын эсрэг гэмт хэрэг өсөж байна 1 өдөр
Францын цэргүүд Сенегалаас бүрэн гарчээ 1 өдөр
СЭЛЭНГЭ: Азийн аваргад Сэлэнгийн хөвгүүд амжилттай оролцож байна 1 өдөр
Монголын хөвгүүд маргааш IX байрын төлөө тоглоно 1 өдөр
“Торгоны зам” авто раллид оролцогчид Баянхонгор аймагт хүрлээ 1 өдөр
Тээвэр, логистикийн шинэ чиглэлийг бий болгоно 1 өдөр
Цагдаа, дотоод цэргийн алба хаагчдын өдөр тохиож байна 1 өдөр
АРХАНГАЙ: Монгол, Солонгос улсын үндэсний бөхийн барилдаанд Монгол Улсын арслан Р.Пүрэвдагва түрүүллээ 1 өдөр
УВС: Улаангом хотын тохижилт үйлчилгээний ажил үргэлжилж байна 1 өдөр
“Универсиад-2025” наадам эхэллээ 1 өдөр
АНУ-д борлуулах Coca-Cola-гийн жорыг өөрчилнө гэв 1 өдөр
Герман болон Их Британийн хооронд стратегийн гэрээ байгуулжээ 1 өдөр
ӨНӨӨДӨР: Ховор хуучны автомашины үзэсгэлэнг нээнэ 1 өдөр
Төвийн аймгуудын өмнөд, зүүн аймгуудын ихэнх нутгаар аадар бороо орно 1 өдөр
СЭЛЭНГЭ: Дуу цахилгаантай аадар бороо орно 1 өдөр
СЭЛЭНГЭ: Хүдэр, Түшиг суманд ой хээрийн 6 түймэр асаж байна 1 өдөр
УВС: Аймгийн ихэнх нутгаар аагим халуун өдрүүд үргэлжилнэ 1 өдөр
ХӨВСГӨЛ: Цагаан бургасны давааг нэн даруй засварлана 1 өдөр
СЭЛЭНГЭ: Ерөө гол 323 км урсдаг 2 өдөр
Энэ онд нийслэлийн 36 байршилд авто зам засаж, шинэчилнэ 2 өдөр
УВС: “Увс опен 100” шатрын тэмцээний шилдгүүд тодорлоо 2 өдөр
Лабубу хүүхэлдэйг үйлдвэрлэгчийн ашиг огцом өссөн ч хувьцаа нь унажээ 2 өдөр
ХӨВСГӨЛ: Алаг-Эрдэнэ сумын 1000 га талбайд ойн хөнөөлт шавжтай тэмцэж байна 2 өдөр
ХӨВСГӨЛ: Хөвсгөл нуурыг зорих замдаа “50:100” аялал жуулчлалын цогцолбороор зочлоорой 2 өдөр
Европын зарим улс Украинд нийлүүлэх Америкийн зэвсгийн төлбөрийг хийхээс татгалзжээ 2 өдөр
Булангийн хамтын ажиллагааны зөвлөлийн гишүүн орнуудын тэргүүн нар мэндчилгээ ирүүллээ 2 өдөр
НҮБ-ын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга мэндчилгээ ирүүллээ 2 өдөр
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх Бүгд Найрамдах Тажикистан Улсад төрийн айлчлал хийнэ 2 өдөр
4 өдөр
СЭЛЭНГЭ: Битүү гогцоот хөө хуягийн олдвор Монгол Улсад ганц бий
6 өдөр
ЗАВХАН: Музей үзэх соёлыг дэлгэрүүлж, соёлын өвөө сурталчилж байна
8 өдөр
ТӨВ: Аймгийн наадамд 417 морь уралдав
17 өдөр
АРХАНГАЙ: Бурхан багшийн найман суварга шүтээн
23 өдөр
БАЯН-ӨЛГИЙ: “2500 жилийн өмнөх Алтайн нурууны соёл” хамтарсан үзэсгэлэн дэлгэв
26 өдөр
ӨВӨРХАНГАЙ: Тарбозавр батаарын ясыг Богд сумын нутгаас олж байжээ
31 өдөр
ЗАВХАН: Шашны зан үйлийн XIX зууны үеийн багаж хадгалагдаж байна
44 өдөр
АРХАНГАЙ: Бурхан багшийн танка
53 өдөр
АРХАНГАЙ: “Байгалийг ойроос" түр үзэсгэлэнд 85 дэсийн 91 ширхэг үзмэр дэлгэжээ
57 өдөр
ӨВӨРХАНГАЙ: Арвайн хүрээнд 150 орчим номыг монгол хэлээр барлан хэвлүүлжээ
65 өдөр
ЗАВХАН: Улиастай хотын түүхийн танхимыг нээлээ
71 өдөр
ӨВӨРХАНГАЙ: Буга согоотын хадны зургууд хүрэл зэвсгийн үед хамаарна
75 өдөр
АРХАНГАЙ: Билгэ хааны алтан титмийг Хөшөө цайдамд хадгалж байна
78 өдөр
ЗАВХАН: 1700-гаад оны үеийн дайны туг хадгалагдаж байна
78 өдөр
АРХАНГАЙ: Тайхар чулуу нь дэлхийн хамгийн том чулуун судар бичиг
Монгол Улс, Улаанбаатар хот, Чингэлтэй дүүрэг, Б.Жигжиджавын гудамж-8, Индекс-15160, Ш/х-1514, info@montsame.gov.mn
Мэдээллийн МОНЦАМЭ агентлаг ©2025